Wat te doen tegen luieruitslag? Oorzaken en tips

Zien de billetjes van jouw baby er rood en pijnlijk uit? Dan heeft jouw kleintje waarschijnlijk luieruitslag. Luieruitslag komt bijna bij elke baby weleens voor en is niets om je ernstig zorgen over te maken. Omdat je baby er wel veel ongemakken van kan ondervinden, is het goed om luieruitslag zo snel mogelijk aan te pakken. Dit zijn onze tips om luieruitslag bij je baby te behandelen. 

Hoe ziet luieruitslag eruit?

Luieruitslag komt meestal voor in de vorm van een rode, geïrriteerde huid op de billen, liezen en soms de onderbuik. De ernst kan variëren en kan de volgende kenmerken hebben: 

• Rode, ontstoken huid.
• Schilfering of droogheid.
• Bultjes of blaasjes.
• Warm aanvoelend en gevoelig.
• Kapotte huid of wondjes.

Als de uitslag niet verbetert, kan er een schimmelinfectie (bijvoorbeeld Candida) of bacteriële infectie bijkomen, wat zich uit in felrode plekken met scherpe randen of gelige korstjes. 

Wat zijn de symptomen van luieruitslag?

Rode en pijnlijke billetjes, maar ook jeuk, zijn de meest voorkomende symptomen van ‘gewone’ luieruitslag. Dit alles zorgt ervoor dat een baby vaker huilt. Als de luieruitslag niet op tijd wordt behandeld, kan er ook een schimmelinfectie of candida-infectie (Candida albicans) bijkomen. Dit zorgt vaak voor schilfertjes en rode bultjes. 

Zo’n candida-infectie kan bij kinderen jonger dan zes weken ook spruw veroorzaken. Het grote verschil tussen luieruitslag en spruw is dat spruw ook witte vlekjes op de wangen en de tong kan veroorzaken. Net als luieruitslag is ook spruw geen reden tot paniek en gaat het vaak vanzelf weer over. Als dat niet het geval is, neem dan contact op met de huisarts.

Luieruitslag of schimmelinfectie: wat is het verschil?

Luieruitslag ontstaat meestal door irritatie van urine, ontlasting of wrijving en uit zich als een rode, geïrriteerde huid zonder scherpe randen. Na de juiste behandeling verdwijnt het vaak binnen een paar dagen.

Een schimmelinfectie (Candida) ontstaat vaak na luieruitslag of antibioticagebruik en kenmerkt zich door felrode plekken met scherpe randen en kleine rode bultjes of puskopjes eromheen. Deze uitslag jeukt of doet pijn en reageert niet op gewone luiercrème. In dat geval is een antischimmelcrème nodig en is het verstandig om een arts te raadplegen.

Wat zijn de oorzaken van luieruitslag?

Luieruitslag bij baby's wordt veroorzaakt door een verhoogde zuurtegraad op de huid onder de luier. Dit komt door de ontlasting en urine in de luier. Als je weet dat een baby gemiddeld zo’n 15 keer per dag plast en minstens 1 keer per dag ontlasting heeft, dan is het geen verrassing dat dit een impact heeft op de huid. Veel ouders ervaren dat luieruitslag vaak voorkomt bij het doorkomen van de tandjes. Dat komt mogelijk doordat de ontlasting dan zuurder en dunner wordt, wat de kans op luieruitslag nog groter maakt.

Hoe langer de babyhuid in contact komt met de ontlasting, hoe groter de kans dat luieruitslag blaasjes en bultjes veroorzaakt. Ook worden luieruitslag en schimmel vaak in één adem genoemd. Wanneer de huid zacht of beschadigd is, kan een schimmel de huid binnendringen. Daar kan de schimmel zich verder ontwikkelen, waardoor de luieruitslag verergert. 

Hoe kan je luieruitslag voorkomen? 7 tips

Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’, kun je een paar dingen doen om preventief luieruitslag bij je baby te helpen voorkomen:

1. Kies voor luiers van goede kwaliteit die goed absorberen en de billetjes van jouw baby zo lang mogelijk droog houden. Zorg er ook voor dat de luier van zacht materiaal is gemaakt. 
2. Verschoon regelmatig de luier van je kindje. De luier om de 2 tot 3 uur en na elke voedingsbeurt controleren, is een goede richtlijn. Gemiddeld zal je de luier van je kleintje zo’n 8 keer per dag moeten vernieuwen. 
3. Heeft jouw kindje last van diarree? Omdat diarree vaak een hogere zuurtegraad heeft dan vaste ontlasting, doe je er goed aan om de luier nog vaker te verschonen.
4. Gebruik tijdens het verschonen doekjes met natuurlijke ingrediënten. Producten met parfums kunnen de billen namelijk extra irriteren. Kies voor ongeparfumeerde babydoekjes of gebruik een washandje met lauw water om de billetjes schoon te maken. Wrijf zeker niet te hard, maar zorg er wel voor dat de billen goed schoon zijn. 
5. Gebruik een babyzalf die de huid beschermt tegen de inwerking van urine en ontlasting. Kies bijvoorbeeld voor Weleda Calendula Billenbalsem. De Tuinen Calendula Balsem is met z’n ondersteunende en herstellende eigenschappen ook een goede optie. 
6. Laat de billetjes na het schoonmaken en het insmeren met zalf eerst goed drogen alvorens je een nieuwe luier aantrekt.
7. Span de luier niet te strak aan. 

Wat te doen bij luieruitslag?

Bovenstaande tips ter preventie van luieruitslag zijn ook heel effectief ter behandeling van een baby die al luieruitslag heeft. De luier regelmatig verschonen, de huid goed reinigen met ongeparfumeerde babydoekjes en de billetjes met een natuurlijke zalf behandelen, zullen vaak snel verlichting voor jouw baby bieden. Als luieruitslag voor lange tijd aanhoudt en maar niet lijkt te genezen, is het goed om naar de huisarts te gaan.

Tot slot: wanneer naar de dokter?

Je hoeft meestal niet naar de dokter voor luieruitslag, omdat het vaak met goede hygiëne en verzachtende crèmes vanzelf verbetert. Als de uitslag na 3-4 dagen niet verbetert of verergert, is het verstandig om medisch advies in te winnen. Let vooral op tekenen van infectie, zoals open, bloederige of zwerende plekjes, gele korstjes, pusblaasjes of een felrode uitslag met scherpe randen en bultjes buiten het hoofdgebied, wat op een schimmelinfectie kan wijzen. Ook als je baby koorts krijgt, veel pijn lijkt te hebben of de uitslag zich uitbreidt naar andere lichaamsdelen, is een bezoek aan de huisarts aan te raden.