🏷️ 2e product -50%🏷️ 1+1 gratis🏷️ 2+1 gratisAanbiedingen2e product 50% korting1+1 gratis2+1 gratisDecember specialsDubbele voordeelpuntenLaatste kans51% korting60% korting55% korting3 voor 6.9550% korting65% kortingVitamines & SupplementenVitamines & SupplementenNieuw in vitamines & supplementenAfnamekitsAfnamekitsSOA testenVitaminetestUrinetestenSpeekseltestenDNA-LeefstijltestenDarmtestenBloedtestenVitaminesVitaminesMultivitaminesVitamine AVitamine BVitamine CVitamine DVitamine EVitamine KMineralenMineralenMagnesiumCalciumIjzerSeleniumZinkKaliumJodiumChroomSupplementenSupplementenVisolie & OmegaCollageenCBD OlieProbioticaPrebioticaShilajitKelpPEA SupplementenMelatonineGroenlipmosselVezel SupplementenTeunisbloemolieCo-enzym Q10Gaba5-HTPGlucosamineL-theanineEnzymenAnti-OxidantenResveratrolHyaluronzuurMSMRode Gist RijstD-MannoseNACQuercetineSiliciumAcidophilusZeewierCitroenmelisseL-TryptofaanAloe Vera SupplementenPlanten & KruidenPlanten & KruidenShatavariAshwagandhaBoswelliaAgnus CastusAcaiBacopaBerberineCranberryDuivelsklauwEchinaceaFenegriekGemberGinsengGinkgo BilobaGroene Koffie SupplementenGroene Thee SupplementenGuaranaKnoflookKurkumaMeidoornMacaMariadistelPaddenstoelenPassiebloemRhodiolaRode KlaverSaffraanSint JanskruidValeriaanVenkelSpeciaal voorSpeciaal voorWeerstandSpijsverteringHart & BloedvatenHoofd & HersenenKeel & NeusGewichtsbeheersingSpieren & GewrichtenHuid, Haar & NagelsSlaap & RustZenuwenSchildklierEnergieniveauManVrouw50+HuisdierenOogOorPollen in de luchtVitamines KindSuperfood SupplementenSuperfood SupplementenBijenpollenSpirulinaChlorellaRoyal JellyPropolisZelfzorgZelfzorgHooikoortsHoestdrankVerkoudheidPleistersTestenHolland & BarrettLucovitaalPhysalisA.VogelPurasanaOrthicaAOVBach BloesemJacob HooyArkopharma2e product 50% korting1+1 gratisDubbele voordeelpuntenDecember specials51% korting60% kortingLaatste kans55% kortingGlutenvrijSuikervrijZuivelvrijSojavrijParfumvrijNieuwe productenNatuurlijke verzorgingNatuurlijke verzorgingNieuw in natuurlijke verzorgingGezichtsverzorgingGezichtsverzorgingDag- & nachtcrèmesGezichtscrèmeGezichtsreinigingGezichtsserumGezichtsmaskersGezichtsolieOogverzorgingExfoliantenMoisturizerPeelingsHaarverzorgingHaarverzorgingShampooConditionerHaarserumHaarstylingHaarmaskersHaarolieHaaruitval & haargroeiHoofdhuidverzorgingHaarverfHoofdluisBeschadigd haarCurly girl methodePure oliePure olieCastorolieAromatherapie & geurAromatherapie & geurGeurblokjesEssentiële olieAroma diffusersGeurkaarsenParfum olieGeurstokjesGeurzakjesRoomsprayLichaamsverzorgingLichaamsverzorgingHuidolieBodylotion & bodybutterDeodorantLichaamsscrubZwangerschapScheren & ontharenBad & doucheBad & doucheDouchegelBadolieBruisballenBadschuimZeepBadzoutAleppo zeepBad & douche accessoiresMondverzorgingMondverzorgingLippenbalsemTandpastaMondwaterTandenborstelsKoortslipHand & nagelverzorgingHand & nagelverzorgingHandzeepHandcrèmeRelaxRelaxMassageOordopjesPittenkussensMake-upMake-upTeintWenkbrauwenOgenLippenHuidproblemenHuidproblemenPuistjesRosaceaStriaeCellulitisEczeemDroge hoofdhuidLittekensPsoriasisIngrediëntIngrediëntVitamine C verzorgingSalicylzuurBlack seed oilCollageenHyaluronzuurNiacinamideBakuchiolRetinol & vitamine ASlakkengelArganAloë veraShea butterDode zeezoutRozemarijnLavendelRozenbottelJojobaVitamine E verzorgingTea treeCalendulaCBD verzorgingKokos verzorgingRozenCharcoalEucalyptusHoning verzorgingGranaatappel verzorgingHennep verzorgingZonbeschermingZonbeschermingZonnebrandcrèmeBruiningsproductenZonnebrand gezichtZonnebrand baby & kindAfter sunZonnebankproductenZonneallergieVoetverzorgingVoetverzorgingCompressiesokkenBamboe sokkenKalknagelVoetbadVoetcremeZweetvoetenEeltWrattenBaby verzorgingBaby verzorgingBabyshampooBabyolieHuis & vrije tijdHuis & vrije tijdAnti insectSpiritueelBoeken, kaarten en tijdschriftenIntimiteitIntimiteitConceptiecupsCondoomsVibratorsMenstruatieMenstruatieInlegkruisjesTamponsMenstruatie-ondergoedMaandverbandMenstruatiecupsMannenMannenAftershaveDouchegel mannenShampoo mannenGezichtsverzorging voor mannenGezichtsreiniging mannenDeodorant mannenBaardverzorgingSolid barsRefillsAccessoiresDe TuinenDr. OrganicWeledaPhysalisDr. HauschkaJacob HooySteengoedKneippLucovitaalZarqa2e product 50% korting1+1 gratisDecember specialsLaatste kans51% kortingDubbele voordeelpunten55% korting3 voor 6.95AlcoholvrijParfumvrijNieuwe productenVoeding & DrankenVoeding & DrankenNieuw in voeding & drankenTheeTheeKruidentheeLosse theeGroene theeZwarte theeWitte theeDetox theeAfslanktheeNachtrusttheeCafeïnevrije theeChai theeVruchtentheeSeizoenstheeSeizoenstheeLentetheeWintertheeHerfsttheeZomertheeHoningHoningManuka honingBloemenhoningAcacia honingRauwe honingBiologische honingCrème honingVloeibare honingDrankenDrankenKokoswaterKoude drankenAppelazijnAloe vera drinksGroente- & VruchtensappenMelkvervangersKoffieShotsNoten, Zaden & Gedroogd fruitNoten, Zaden & Gedroogd fruitMixenNotenZaden & PittenGedroogd fruitBakkenBakkenSuiker, Zoetstoffen & SuikervervangersBakmelenZuiveringszout / Baking SodaKokenKokenCulinaire oliënGheeZoutRijst, Pasta & GranenZuurkoolBouillonVleesvervangersOntbijtOntbijtOntbijtgranenCrackersGranolaHavermoutMuesliPannenkoekenmixBroodbelegJam & SpreadsJam & SpreadsSpreadsNotenpastaSuperfood & Raw FoodsSuperfood & Raw FoodsSuperfood poedersAcerolaBoekweitRauwe cacaoChiazaadHennepGoji bessenMatchaMoringaPompoenpittenTarwegrasSnacksSnacksCake & KoekChocoladeChips en ZoutjesRepenSnoepPopcornFruit- & GroentechipsGezonde snacksSpeciale voedingSpeciale voedingVeganGlutenvrijKoolhydraatarmKeto dieetSuikervrijVezelrijkLactosevrijFODMAP dieetDieetvoedingHolland & BarrettJacob HooyBiotonaYogi TeaPiramideSchärPurasanaPukkaDe TuinenDelicious2e product 50% korting2+1 gratisDubbele voordeelpuntenLaatste kans1+1 gratisDecember specials51% korting60% kortingGlutenvrijSuikervrijMelkvrijPalmolievrijSojavrijZuivelvrijTarwevrijNieuwe productenSportvoedingSportvoedingNieuw in sportvoedingProteineProteineWhey proteineCaseine proteineDieet eiwitPlantaardige eiwittenWeight gainerCreatinePre-workoutAminozurenAminozurenBCAACarnitineSportdrankenSportdrankenEnergiedrankenElektrolytenSportrepen en -gelsSportrepen en -gelsEnergierepenEiwitrepenEnergy gelsSport accessoiresSport accessoiresShakebekersWaterflessenSport verzorgingSportdoelSportdoelSpiermassa opbouwenEnergie & UithoudingsvermogenIdeale gewichtFit blijvenOptimum NutritionPrecision EngineeredHolland & BarrettPulsinPurasanaPE NutritionStyrkrGrenadeLucovitaalAmara2e product 50% kortingDubbele voordeelpunten1+1 gratisLaatste kansDecember specials60% korting2+1 gratis55% kortingGlutenvrijSuikervrijZuivelvrijSojavrijNieuwe productenPopulairCadeau ShopCadeau ShopGeschenksetsGeschenksetsGeschenksets DamesThee geschenksetsAdventskalenderAdventskalenderThee adventskalenderDe TuinenDr. HauschkaKneippBurt's BeesNatura SibericaKoppenholOr Tea?Vegan ToysSO'BiOWeleda2e product 50% kortingDubbele voordeelpunten1+1 gratisLaatste kansDecember specials50% korting55% korting40% kortingAlcoholvrijParfumvrijGlutenvrijMelkvrijPalmolievrijSojavrijZuivelvrijNieuwe productenLeer meer over jouw doelGezondheidsdoelenAlle gezondheidsdoelenGemoedstoestandGewichtbeheersingImmuunsysteemDarmen & SpijsverteringNachtrustStressLibido manGeheugen & ConcentratieEnergieniveauHart & BloedvatenBotten & GewrichtenVruchtbaarheid vrouwOvergangZwangerschapBabySpierenAlgemene gezondheidVerzorgingsdoelenAlle verzorgingsdoelenHaaruitval & HaargroeiHuidproblemenDroge huidDroge hoofdhuidRimpelsVoetverzorgingZwangerschapBabySportdoelenAlle sportdoelenFit blijvenUithoudingsvermogenIdeale sportgewichtSpiermassa opbouwenVoeding & DiëtenShop op doelGezondheidsdoelenAlle gezondheidsdoelenGemoedstoestandGewichtbeheersingImmuunsysteemDarmen & SpijsverteringNachtrustStressLibido manGeheugen & ConcentratieEnergieniveauHart & BloedvatenBottenGewrichtenVruchtbaarheidOvergangZwangerschapBabySpierenAlgemene gezondheidAllergieen & IntolerantiesVerzorgingsdoelenAlle verzorgingsdoelenHaaruitval & HaargroeiHuidproblemenDroge huidDroge hoofdhuidRimpelsVoetverzorgingZwangerschapBabySportdoelenAlle sportdoelenFit blijvenUithoudingsvermogenIdeale gewichtSpiermassa opbouwenVoeding & DiëtenAlles voor voeding & dietenGlutenvrijVeganKoolhydraatarmKetoSuikervrijLactosevrijFODMAPVezelrijkOntdek de kracht van onze productenCollageenMagnesiumManukahoningZonbeschermingPaddenstoelenAromatherapieGezond snackenTheeVezelsAdvies & TestPersoonlijk adviesHealth & Happiness StudioAfnamekitsGezondheidsadviesAlle gezondheidsadviesTools & CalculatorsEnergieniveauNachtrustGemoedstoestandSupplementenVrouwManBotten & GewrichtenHormonenSpijsverteringCognitiefVerzorgingsadviesAlle verzorgingsadviesGezichtsverzorgingHaarverzorgingHuidverzorgingZonverzorgingVoetverzorgingHuidproblemenDIYVoedingsadviesAlle voedingsadviesPlanten & KruidenTheeDieetGewichtsbeheersingVitaminesMineralenSportadviesAlle sportadviesSportvoedingReceptenAlle receptenGlutenvrije receptenVegan receptenKoolhydraatarme receptenKeto receptenOntbijtreceptenGezonde tussendoortjesTopartikelenBereken eenvoudig jouw caloriebehoefteOntdek de voordelen van Lion’s maneTips om je cortisol te verlagenOntdek de voordelen van ShilajitTips & advies bij een droge hoofdhuidSea moss: nieuwste trend of eeuwenoude voedingsstof?Hoeveel eiwitten heb je per dag nodig?

Zoetstoffen of geen zoetstoffen? Dit moet je over zoetstoffen weten

foto_sanne-auteurspaginahb

Gereviewd doorSanne van Erp

zoetstoffen

Bij het woord ‘zoetstof’ denken we vaak aan producten zoals honing, stevia, zoetjes of suiker. Maar welke van deze producten worden daadwerkelijk beschouwd als 'zoetstoffen' en waaruit bestaan ze? En bestaan er ook stoffen die zoet smaken maar eigenlijk geen zoetstoffen zijn? Wij hebben dit voor je onderzocht en alles overzichtelijk op een rijtje gezet: wat zoetstoffen precies zijn, waar ze van gemaakt worden, of ze al dan niet gezond zijn en hoe je ze kunt herkennen. Lees verder om alles te weten te komen over zoetstoffen.

Wat zijn zoetstoffen?

Zoetstoffen vormen een diverse groep van zoete stoffen die suiker kunnen vervangen in verschillende producten. Deze zoetstoffen zorgen ervoor dat het product nog steeds een aangename zoetheid heeft, zonder de toevoeging van suiker. Waarom? Omdat zoetstoffen over het algemeen minder calorieën en koolhydraten bevatten dan suiker, wat voor veel consumenten aantrekkelijk kan zijn. Voorbeelden zijn stevia en sacharine, met een extreem hoge zoetkracht van 300 tot 500 keer zoeter dan suiker. Dit wordt niet puur geconsumeerd, maar verdund met water of gemengd met een zoetstof die wat minder zoet is, zoals erythritol. 

Om te garanderen dat zoetstoffen gecontroleerd en veilig op de markt worden gebracht, zijn alle varianten voorzien van een eigen E-nummer. Dit zorgt ervoor dat je altijd weet welke zoetstof er in jouw aangekochte product zit, ondanks de lastige namen. Alle nieuwe additieven worden grondig onderzocht en op basis van deze onderzoeken goed- of afgekeurd voor de Europese markt. Een goedgekeurd product krijgt een E-nummer.

Waar worden zoetstoffen van gemaakt?

Er bestaan zoetstoffen die afkomstig zijn van natuurlijke bronnen zoals paddenstoelen, fruit, zaden of planten. De mate van bewerking varieert: sommige zoetstoffen ondergaan minimale bewerking, terwijl bij andere een meer uitgebreid proces noodzakelijk is.

Welke zoetstoffen zijn er?

Er zijn meer dan 15 goedgekeurde zoetstoffen op de markt die in twee groepen ingedeeld kunnen worden:

  1. Polyolen: Dit zijn zoetstoffen met een lage intensiteit. Ze zijn namelijk minder of even zoet als suiker. Polyolen kunnen gemaakt worden van natuurlijke producten die beperkt bewerkt worden, zoals fruit en paddenstoelen. Ook kunnen polyolen kunstmatig gewonnen worden uit bijvoorbeeld zetmeel of houtvezels. Omdat polyolen minder calorieën en opneembare koolhydraten bevatten, ongeveer twee keer minder, zijn ze een aantrekkelijke suikervervanger.
  2. Intensieve zoetstoffen: Dit zijn zoetstoffen met een hogere intensiteit. Deze zoetstoffen zijn meestal synthetisch, maar kunnen ook van natuurlijke afkomst zijn en vervolgens worden bewerkt. Het voordeel van dit soort zoetstoffen is dat deze zo intensief zijn in smaak, namelijk 30 tot 37.000 keer sterker als suiker, dat er maar heel weinig voor nodig is om een product zoet te maken. Deze kleine hoeveelheid zorgt voor een veel lagere calorie-inname.

Hieronder een overzicht van alle zoetstoffen (zowel kunstmatige als niet-kunstmatige zoestoffen) die op dit moment op de markt zijn met het bijbehorende E-nummer en waar het van gemaakt is:7

Polyol E-nummer Gemaakt van
Sorbitolen E420 Glucose uit fruit
Mannitol E421 Glucose uit planten
Isomalt E953 Suiker met enzymen
Polyglycitolstroop E964 E420 en E965
Maltitolen E965 Suikers van maiszetmeel
Lactitol E966 Suikers uit wei van melk
Xylitol E967 Houtvezels van planten en bomen
Erytritol E968 Tarwe of maiszetmeel (ontstaan door een natuurlijk fermentatieproces)

 

Intensieve zoetstof E-nummer Gemaakt van
Acesulfaam-K E950 Kunstmatige stoffen
Aspartaam E951 Kunstmatige stoffen
Cyclamaten E952 Kunstmatige stoffen
Sacharinen E954 Kunstmatige stoffen
Sucralose E955 Kunstmatige stoffen en suiker
Thaumatine E957 Boom Thaumatococcus daniellii
Neohesperidine-DC E959 De schil van bittere sinaasappels
Steviolglycosiden E960 De plant Stevia rebaudiana Bertoni
Neotaam E961 Kunstmatige stoffen en E951
Aspartaam-acesulfaamzout E962 E950 en E951
Advantaam E969 Kunstmatige stoffen

 

Zijn zoetstoffen slecht voor je gezondheid?

Hoewel zoetstoffen en E-nummers vaak in een slecht daglicht staan, zijn niet alle zoetstoffen per definitie slecht. Zo zijn er zelfs zoetstoffen die als gezond bestempeld worden. Denk dan bijvoorbeeld aan stevia, doordat het calorie-arm is, erythritol, omdat het geen effect heeft op de bloedsuikerspiegel of cholesterol en xylitol, omdat ze voordelen voor het gebit met zich meebrengen.1

Bovendien krijgen we tegenwoordig dagelijks al erg veel suiker binnen door verschillende producten waar suiker aan is toegevoegd. Wist je bijvoorbeeld dat sommige theemerken zelfs suikerkorrels toevoegen aan de theemix in je zakje? Op die manier krijg je soms meer suiker binnen dan je lief is.2 We krijgen dagelijks gemiddeld 122 gram suiker binnen, wat ongeveer 20% is van onze calorie-inname.8 Zoetstoffen kunnen helpen je suikerinname terug te dringen en op die manier de kans op welvaartsziekten zoals diabetes type 2 te verminderen. Meer weten over suiker? Lees dan hier hoeveel suiker je per dag mag eten.

Ook zijn alle zoetstoffen door de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) beoordeeld of ze veilig gebruikt kunnen worden. Wanneer dit zo is, krijgen ze een E-nummer en kunnen ze op de markt. Ze worden dan toegevoegd aan producten of worden los verkocht.

Samengevat zijn zoetstoffen vaak een goede vervanging van suiker om de volgende redenen:

  1. Lagere calorie-inname.
    Doordat zoetstoffen een lagere hoeveelheid calorieën bevatten, kan het gebruik van zoetstoffen in plaats van suiker helpen bij bijvoorbeeld gewichtsverlies.3 Belangrijk hiervoor is wel dat je jouw gehele levensstijl aanpakt en niet alleen je suikerinname. Let wel op: door de zoete smaak van zoetstoffen verwacht je lichaam dat er koolhydraten binnenkomen. Omdat dat niet het geval is, kan je de neiging hebben om meer te eten.4
  2. Daling bloedsuikerspiegel.
    Consumptie van bepaalde zoetstoffen in plaats van suiker kan leiden tot een stabielere bloedsuikerspiegel.5
  3. Onderhoud van het gebit.
    Ook is er bewijs dat kauwgum met 100% xylitol tandplak vermindert.6 Een hoge mate van tandplak is een risicofactor in de ontwikkeling van cariës (gaatjes) bij kinderen. Hierbij is het belangrijk om te begrijpen dat ook suikervrije frisdranken een slecht effect op het gebit hebben. Hoewel het lightdranken zijn waarbij de suiker is vervangen door een zoetstof, bevatten deze dranken vaak wel koolzuur, wat de tanden kan aantasten. Ook erythritol en stevia zijn niet schadelijk voor het gebit. Wanneer je suiker eet of drinkt, dan wordt dit door bacteriën in je mond omgezet in zuur. Dit zuur tast het tandglazuur aan waardoor uiteindelijk cariës ontstaan. Omdat erythritol en stevia de zuurgraad neutraliseren en niet afgebroken kunnen worden in de mond, heeft het geen invloed op het tandglazuur en geeft het dus ook geen kans op gaatjes.

Zoetstoffen en het FODMAP-dieet

Voor mensen met een gevoeligheid voor FODMAP of die een FODMAP-dieet volgen, kunnen de zoetstoffen polyolen echter een probleem vormen. Dat zijn dan met name sorbitol, mannitol, maltitol, xylitol en isomalt. Deze stoffen worden langzamer opgenomen in de dunne darm en kunnen in de dikke darm een gasvormend effect hebben, wat water aantrekt en diarree en een opgeblazen gevoel kan veroorzaken. Bovendien kunnen polyolen worden gefermenteerd door de darmbacteriën, wat ook gasvorming en ongemak kan veroorzaken.

Het FODMAP-dieet beperkt tijdelijk de inname van deze koolhydraten of zoetstoffen om de darmklachten te verminderen. Meer weten over het FODMAP-dieet? Lees dan hier meer over het FODMAP-dieet.

Hoe weet je of er zoetstoffen in een product zitten?

Je kan altijd online opzoeken wat voor E-nummers je binnenkrijgt. Controleer op de verpakking van het product welke E-nummers er op de ingrediëntenlijst staan en check online waar deze van gemaakt zijn. Zo ben je je meer bewust van je zoetstofinname en kan je controle houden over wat je eet of drinkt.

Let wel op, tegenwoordig hebben steeds meer fabrikanten een zogenoemd ‘clean-label’ waarbij de zoetstof bij naam uitgeschreven wordt in plaats van de vernoeming van het E-nummer.

Natuurlijke zoetmakers vs kunstmatige zoetstof

Polyolen en intensieve zoetstoffen worden dus kunstmatig gemaakt of verkregen uit natuurlijke bronnen en bewerkt in een fabriek of laboratorium. Maar er zijn natuurlijk ook nog pure en natuurlijke zoetstoffen waarmee je jouw eigen baksels, mocktails, thee of koffie zoeter kan maken. Suiker is de bekendste natuurlijke zoetmaker, maar er zijn er nog veel meer, zoals:

  • Kokosbloesemsuiker
  • Honing
  • Agave
  • Ahornsiroop
  • Rijststroop

Bekijk al onze natuurlijke zoetmakers hier: Suiker, Zoetstoffen & Suikervervangers

Let wel: deze natuurlijke zoetmakers lijken vaak sterk op suiker en bevatten evenveel calorieën en koolhydraten. Ook worden alle soorten suiker in het lichaam op dezelfde manier verwerkt. Wel bevatten natuurlijke zoetstoffen meer goede eigenschappen dan gewone suiker. Dat komt omdat ze in tegenstelling tot suiker vaak ook vitamines, mineralen en nutriënten als antioxidanten bevatten.

Tot slot: algehele gezondheid boven zoetstoffen of suikers verminderen

Als je over het algemeen in goede gezondheid verkeert en een gebalanceerd dieet volgt in combinatie met een actieve levensstijl, zou het niet veel uit moeten maken of je zoetstoffen of suikers binnenkrijgt. Bij overgewicht of ziekte liggen de oorzaken meestal niet alleen bij de inname van suiker of zoetstoffen. Een gezond en gevarieerd dieet bestaat meestal uit producten die puur en onbewerkt zijn, waar je zelf iets lekkers van maakt. Wil je toch eens voor een bewerkt product met zoetstoffen gaan? Nu weet je hoe je een weloverwogen keuze kunt maken. 

Bronnen

1. Katherine Marengo, Kris Gunnars, Rachael Ajmera, 5 Natural Sweeteners That Are Good for Your Health, https://www.healthline.com/nutrition/healthy-natural-sweeteners

2. Clara R Freeman, Amna Zehra, Veronica Ramirez, Corinde E Wiers, Nora D Volkow, Gene-Jack Wang, Impact of sugar on the body, brain, and behavior, geraadpleegd via:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29772560/

3. Klara Wilk, Wiktoria Korytek, Marta Pelczyńska, Małgorzata Moszak, Paweł Bogdański, The Effect of Artificial Sweeteners Use on Sweet Taste Perception and Weight Loss Efficacy: A Review, geraadpleegd via: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35334918/

4. Klara Wilk, Wiktoria Korytek, Marta Pelczyńska, Małgorzata Moszak, Paweł Bogdański, The Effect of Artificial Sweeteners Use on Sweet Taste Perception and Weight Loss Efficacy: A Review, geraadpleegd via: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35334918/

5. Diabetes fonds: https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/eten-met-diabetes/over-zoetstoffen-en-diabetes

6. Eva Söderling, Kaisu Pienihäkkinen, Effects of xylitol chewing gum and candies on the accumulation of dental plaque: a systematic review, geraadpleegd via: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34677696/

7. European Food Safety Authority: https://www.efsa.europa.eu/en

8. Kenniscentrum suiker & voeding, http://www.kenniscentrumsuiker.nl/images/pdf/Informatie_KSC_voedselconsumptie_DEF.pdf

 

Gerelateerde artikelen