Iedereen kent het wel: je kijkt in de spiegel en je ziet een puistje, precies op een plek waar je het niet wilt. Of het nu je voorhoofd, kin of een andere opvallende plek is, het komt altijd ongelegen, zeker als je net een belangrijke afspraak hebt. Maar geen zorgen! We leggen je uit hoe puistjes ontstaan, wat de oorzaken kunnen zijn en wat je eraan kunt doen.
Wat zijn puistjes?
Puistjes zijn ontstoken bultjes in de huid, meestal rondom de talgklieren. Je herkent een puist aan een wit kopje en onderhuids bultje aan de oppervlakte van je huid. Hoewel puistjes en acne vaak door elkaar gehaald worden, is het niet hetzelfde. Puistjes kunnen kunnen zich voordoen als een enkel voorval of af en toe optreden.
Na een paar dagen verdwijnen ze meestal weer. Bij acne zijn puistjes meestal gecombineerd met mee-eters. Ook gaat acne vaak gepaard met meerdere, langdurige puistjes en mee-eters.1
Hoe ontstaan puistjes?
Puistjes ontstaan door overmatige talgproductie in combinatie met bacteriën. Bij elke haar bevindt zich één of meerdere talgklieren die talg produceren. Talg beschermt jouw huid en zorgt dat de huid zacht en soepel blijft. Maar wanneer er te veel talg wordt geproduceerd, kan de opening naar je huid (je porie) verstopt raken. Dan ontstaat er een mee-eter. Dat is een zwart of wit puntje op de huid, dat bestaat uit hoorn en talg. De toename van talg leidt tot toename van sommige bacteriën op de huid. Hierdoor kan de huid gaan ontsteken. Bij een ontsteking ontstaat er een puist.1
Oorzaken van puistjes
De oorzaken van puistjes kunnen heel gevarieerd zijn en zowel afhankelijk zijn van je omgeving als je huidtype. Hier is een overzicht van de belangrijkste oorzaken:1
- Vette huid. Puistjes ontstaan vaak op de kin, het voorhoofd en de wangen, omdat deze zones meestal vetter zijn dan de rest van het gezicht.
- Hormonale schommelingen. Vooral puistjes op de kin worden vaak veroorzaakt door veranderingen in hormonen, bijvoorbeeld tijdens de puberteit, menstruatie, zwangerschap of door het gebruik van bepaalde anticonceptiemiddelen.
- Stress. In stressvolle periodes maakt het lichaam meer cortisol aan, wat de talgproductie stimuleert en zo de kans op puistjes vergroot.
- Niet passende huidverzorging. Een slechte huidreiniging kan overtollig talg en bacteriën laten ophopen, waardoor poriën verstopt raken en ontstekingen (puistjes) kunnen ontstaan.
- Gebruik van te agresseive huidverzorgingsproducten. Te agressieve of vette producten kunnen de huid irriteren of de poriën verstoppen, wat puistjes in de hand werkt.
- Ongezonde voeding. Voedingsmiddelen met veel zuivel, suikers en bewerkte koolhydraten kunnen bij sommige mensen de talgproductie en ontstekingen bevorderen.
- Vaak aanraken van het gezicht. Bacteriën van je handen kunnen via contact met je gezicht in de poriën terechtkomen en puistjes verergeren.
- Zweet en wrijving. Veel zweten zonder je gezicht te reinigen of constante wrijving van bijvoorbeeld een helm, sjaal of telefoon tegen de huid, kan puistjes verergeren.
- Medicijngebruik. Sommige medicijnen kunnen de talgproductie beïnvloeden en puistjes veroorzaken.
- Omgevingsfactoren. Luchtvervuiling en vochtige klimaten kunnen bijdragen aan verstopte poriën en een verhoogde kans op puistjes.
Hoe voorkom je puistjes?
Er zijn meerdere dingen die je kunt doen om puistjes te voorkomen. We zetten de belangrijkste voor je op een rij.1
- Hygiëne. Het is belangrijk om je huid te reinigen, ook als je geen make-up draagt. Je kunt hier eventueel een gezichtsreiniger voor gebruiken, maar water is ook goed. Zo blijven je poriën schoon waardoor je minder snel last krijgt van puistjes. Ook zwavelzeep staat bekend voor z'n reinigende eigenschappen bij een onregelmatige huid. Vergeet ook niet om regelmatig je handdoek en kussensloop te verschonen.
- Hydratatie. Drink voldoende water, ongeveer twee liter per dag. Je lichaam gebruikt het water om afvalstoffen af te voeren, dus door water te drinken houd je je poriën schoner.
- Goede voeding. Een gevarieerde voeding met genoeg vitamines, mineralen, eiwtitten en gezonde vetzuren is goed voor je lichaam, maar ook voor de gezondheid van je huid. Zorg daarom dat je voldoende van deze voedingsstoffen binnenkrijgt en probeer veel snelle suikers te vermijden. Het eten van veel snelle suikers kan je bloedsuiker en hormoonbalans verstoren, met eventuele puistjes tot gevolg.
Wat helpt bij puistjes?
Heb je weleens puistjes? Sommige ingrediënten van natuurlijke oorsprong helpen bij puistjes. Dit zijn de belangrijkste ingrediënten en bijbehorende producten:
- Tea tree-olie. Tea tree-olie is een essentiële olie met een zuiverende werking op je huid. Tea tree zit onder andere in onze dag- en nachtcrème, onze gezichtsmaskers en onze cleansing lotions.2
- Slakkengel. Slakkengel heeft een verzachtende en helende werking op de huid. Het kan zichtbare lijntjes helpen verminderen van en een gunstige werking hebben op onzuiverheden.3
- Charcoal. Charcoal (houtskool) heeft een diepreinigende werking op de huid. Het trekt als een magneet overtollig vuil, talg en oliën uit de huid. Zo kan een houtskoolmasker helpen bij puistjes.4
- Aloë vera. Aloë vera kan een kalmerende werking op de huid hebben. Het kan helpen om puistjes te verzachten. Gebruik hiervoor onze aloë vera gezichtsverzorging.5
Wat kan ik doen tegen puistjes?
Wil jij puistjes zoveel mogelijk uit je leven bannen? Dan raden we je aan om jezelf een goede huidverzorgingsroutine aan te leren. Puistjes op kin, voorhoofd en wangen kun je bijvoorbeeld aanpakken via onderstaand stappenplan:6
- Stap 1 - Reinigen. Een goede reiniging van de huid vermindert de kans op verstopte poriën, puistjes of een doffe huid. Gebruik water of kies voor een gezichtsreiniger met ingrediënten zoals salicylzuur, niacinamide of zink PCA.
- Stap 2 - Verzorgen. Het is ook belangrijk om je huid te hydrateren en te voeden. Dat kan met diverse producten, zoals dagcrème, serum en moisturizer. Om de rest van je lichaam te verzorgen, is een niet-comedogene lotion aan te raden. Dit is een product dat speciaal is samengesteld zodat het de poriën niet blokkeert of verstopt.
- Stap 3 - SPF. Ga niet naar buiten zonder je huid te beschermen tegen de schadelijke invloed van uv-straling. Gebruik daarom een SPF, bijvoorbeeld in de vorm van een dagcrème met SPF.
Ook op andere delen van je lichaam, zoals je rug, borst of billen, kunnen puistjes ontstaan. Vaak komt dit door wrijving van kleding, zweet en een ophoping van dode huidcellen. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om regelmatig een milde reiniger te gebruiken tijdens het douchen en je huid niet te hard te schrobben. Draag ademende kleding van natuurlijke materialen om overmatige wrijving en zweten te beperken. Exfolieer je huid wekelijks met een zachte scrub of een exfoliant met salicylzuur om verstopte poriën tegen te gaan. Tot slot, vergeet niet om na het douchen je huid goed te hydrateren met een lichte, niet-comedogene lotion om de balans van je huid te behouden.
Tot slot: luister goed naar je huid
Een gezonde huid vraagt om geduld en een consistente routine. Puistjes zijn vervelend, maar met de juiste aanpak kun je de kans erop verkleinen en je huid in balans houden. Luister goed naar je huid en pas je verzorging aan op wat jouw huid nodig heeft. Blijf hydrateren, kies voor milde verzorgingsproducten en geef je huid de tijd om te herstellen. En onthoud: een gezonde levensstijl, voldoende slaap en een gebalanceerd dieet spelen ook een grote rol in hoe je huid eruitziet. Met de juiste zorg straal je niet alleen van buiten, maar voel je je ook beter van binnen!
- NIH, Overview: Acne, geraadpleegd via https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279211/
- T. Nascimento et al., Tea Tree Oil: Properties and the Therapeutic Approach to Acne-A Review, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37371994/
- N. Singh et al., Snail extract for skin: A review of uses, projections, and limitations, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38429932/
- N. Sanchet et al., Charcoal: An ancient material with a new face, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32513407/
- H. Zhong et al., Efficacy of a New Non-drug Acne Therapy: Aloe Vera Gel Combined With Ultrasound and Soft Mask for the Treatment of Mild to Severe Facial Acne, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34095172/
- H. Duplan et al., [Skin hydration and hydrating products], geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29703638/
