Manukahoning: onzin of niet? De zoete, wetenschappelijke waarheid

De wereld van voeding zit vol met superfoods en trendy ingrediënten, waar manukahoning zeker onderdeel van uitmaakt. Van mogelijk genezende eigenschappen tot z’n mysterieuze herkomst: manukahoning is een hot topic. Maar wat is er nu eigenlijk waar? In dit artikel analyseren we het beschikbare wetenschappelijke onderzoek om een nuchtere blik te werpen op de zin en onzin van manukahoning.

Waarom is manukahoning zo duur? 

Manukahoning is over het algemeen duurder dan andere honingsoorten en dat heeft met een combinatie van verschillende factoren te maken: 

• Echte manuka is gecertificeerd, maar aan dat certificaat is een prijskaartje verbonden. Manuka moet namelijk verplicht een bepaalde MGO-waarde hebben alvorens je het echt gecertificeerde manuka mag noemen. 
• Omdat de manukastruik vaak in onherbergzame gebieden groeit, zijn er vaak helikopterkosten aan het oogsten van de honing verbonden.  
• De manukastruik bloeit slechts een paar weken per jaar, dus is de oogst sterk afhankelijk van het weer.
• Manuka is, in vergelijking met andere soorten honing, een zeldzaam product. Zo wordt er per jaar wereldwijd ongeveer 2 miljoen ton honing geproduceerd, waarvan amper 1800 ton manukahoning is. 
• Omdat manuka in Nieuw-Zeeland wordt gemaakt, zijn daar hogere transportkosten (en importkosten) aan verbonden. 

De zin van manukahoning

De eerste onderzoeken naar manukahoning werden eind jaren 80 al verricht door professor Peter Molan², een biochemicus die bekend is door zijn onderzoek naar honing en in het bijzonder manukahoning. Hij stelde toen al vast dat manukahoning een krachtige antimicrobiële werking heeft. Het duurde echter tot 2008 voor onderzoekers ontdekten dat MGO verantwoordelijk was voor deze eigenschappen.¹

Dankzij MGO is manuka werkzaam tegen heel wat microben, zelfs tegen bacteriën die resistent zijn voor antibiotica. Er is nog geen enkel geval van resistentie tegen manuka bekend, zelfs niet als die situatie in een laboratorium wordt gecreëerd.^3,4 Onderzoek heeft aangetoond dat manuka onder meer effectief was bij: 

• Bacteriële infecties.⁴
• Wondzorg.^5,7 
• Tandplak en tandvleesontsteking.⁶

De onzin van manukahoning

Bovenstaande studies zijn gebeurd in een setting waarbij manuka op de plek van de bacteriën werd aangebracht, bijvoorbeeld op een wond. Bij het eten van manukahoning komt het in de maag terecht, waar de antibacteriële werking niet bewezen is. 

Volgens onderzoeken zijn er nog andere voordelen verbonden aan het eten van honing. Zo zou honing kunnen helpen bij keelpijn⁸ en als prebioticum de goede bacteriën in onze darmen ondersteunen⁹, maar dat zijn onderzoeken met gewone honing, niet specifiek met manukahoning. Op basis van die studies zou je dus evengoed voor reguliere honing kunnen kiezen. 

Veel marketingboodschappen claimen dat (manuka)honing een anti-agingmiddel is tegen zowat alle kwalen: van anti-kankereigenschappen tot de verlaging van cholesterol, van het verbeteren van de slaap tot de verlichting van hooikoorts. Dit zijn echter allemaal stellingen waar nog geen wetenschappelijk bewijs voor is. Ook het gebruik van manuka als cosmetisch middel moet nog door de wetenschap worden bevestigd.

Hoe gebruik je manukahoning?

Do's:

1. Voeg het toe aan gerechten.
   Gebruik manukahoning als zoetstof in je maaltijden. Voeg het toe aan je ochtendthee, yoghurt, ontbijtgranen of smoothies voor een natuurlijke zoete smaak.
2. Gebruik het als huidverzorging.
   Vanwege de potentiële antibacteriële eigenschappen kan manukahoning een geweldige toevoeging zijn aan je huidverzorgingsroutine. Breng het aan op kleine wondjes, insectenbeten of droge plekjes.
3. Let op de MGO-waarde.
   Kies voor manukahoning met een hogere MGO-waarde (methylglyoxal). Dit geeft aan dat de honing meer van de unieke eigenschappen bevat waarvoor manukahoning bekend staat.

Don'ts:

1. Vermijd overmatig gebruik.
   Hoewel manukahoning mogelijke voordelen biedt, bevat het ook natuurlijke suikers. Overmatig gebruik kan leiden tot een verhoogde inname van suiker, wat niet bevorderlijk is voor je gezondheid.
2. Niet verhitten boven 50°C.
   Bij het gebruik van manukahoning in warme gerechten of dranken, is het raadzaam om verhitting te beperken tot 50°C. Hoge temperaturen kunnen de enzymen en andere nuttige stoffen in de honing namelijk vernietigen.
3. Geen vervanging voor medische behandeling.
   Manukahoning mag nooit worden beschouwd als een vervanging voor medische behandelingen. Raadpleeg altijd een professionele zorgverlener bij ernstige gezondheidsproblemen.

Conclusie: gebruik manuka vooral als een nuttige aanvulling

Manukahoning heeft zeker wetenschappelijk onderbouwde voordelen, maar niet alles wat erover wordt gezegd, is waar. Het kan een goede aanvulling op een gezonde levensstijl zijn, maar het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben. Een gevarieerd dieet, voldoende beweging en een goede slaaproutine vormen altijd de basis. Als je dat op orde hebt, kan je zeker nu en dan eens van wat manukahoning genieten. Het blijft in de eerste plaats ook gewoon een geweldig lekkere en bijzondere honingsoort.