Waarom heb ik een verstopte neus en hoe kom ik ervan af?

Een verstopte neus: iedereen kent het wel en iedereen weet dan ook hoe vervelend het kan zijn. Soms gaat de verstopte neus gepaard met ziek zijn, maar soms voel je je kiplekker en kerngezond. Behalve die verstopte neus dan, wat je erg kan belemmeren en zelfs je dag of soms week kan verpesten. Nasaal praten, kriebels en jeuk en vaker niezen, een verstopte neus is geen pretje. In dit artikel vertellen we hoe je er zo snel mogelijk vanaf komt.

Wat is een verstopte neus?

Wanneer je last hebt van een verstopte neus, zitten één of beide neusgaten geheel of gedeeltelijk dicht. Dit kan zowel in de neusgangen zelf voorkomen als in de bijholtes. Dit kan leiden tot druk in zowel je neus als je bijholtes, wat behoorlijk ongemakkelijk kan zijn. Zelfs je reukvermogen kan hierdoor verminderd worden, wat het extra vervelend maakt.

Wat zijn de symptomen bij een verstopte neus?

Wanneer je neus verstopt is, zul je verschillende klachten ervaren. De meest voorkomende symptomen van een verstopte neus zijn:

• Een loopneus (verlies van vocht en snot)
• Verstopte neus
• Niezen
• Jeuk in de neus
• Jeuk aan het gehemelte en de ogen
• Druk in de neus en bijholtes
• Verminderd reukvermogen

De symptomen verschillen vaak per geval maar ook per oorzaak.¹

Wat zijn de oorzaken van een verstopte neus?

De oorzaken van een verstopte neus zijn eigenlijk in vier categorieën te delen. We leggen ze graag uit zodat je gericht op zoek kan naar de best passende oplossing en hopelijk snel van je verstopte neus af komt.

1. Neusverkoudheid
   Wanneer je verkouden bent door een virus of bacterie, kan je neus verstopt raken. Daardoor zal je neus extra slijm aanmaken waardoor je een loopneus krijgt.
2. Allergische prikkels
   Bij bijna een kwart van de mensen met een verstopte neus wordt dit veroorzaakt door een allergie. Het kan hierbij gaan om allergische prikkels door hooikoorts, huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren of schimmels van bijvoorbeeld de vochtige badkamer of keuken. Allergische prikkels veroorzaken de extra aanmaak van slijm, waardoor de doorgang naar de neus verstopt kan raken je een loopneus krijgt. Ook kunnen de neus, holtes, ogen en het gehemelte jeukend aanvoelen.
3. Prikkels zonder allergische afkomst
   Daarnaast kan de neus ook gevoelig reageren zonder dat allergie in het spel is. Dit kan veroorzaakt worden door het inademen van verschillende stoffen, zoals rook van vuur, wierook, kaarsen of sigaretten, maar ook door het inademen van uitlaatgassen, alcohol, parfum, luchtverfrisser of verflucht. Daarnaast kunnen veranderingen in temperatuur, bijvoorbeeld vanuit de koude buitenlucht naar een warme binnenruimte gaan, evenals fysieke activiteiten zoals sporten, intensief wandelen of fietsen, prikkels veroorzaken in de neus. De symptomen zullen vergelijkbaar zijn met die van allergische reacties.
4. Overige oorzaken
   Er zijn ook een aantal andere redenen voor een verstopte neus. Een natuurlijk smalle doorgang vanwege de vorm van de neus, zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant, kan hierbij een rol spelen. Langdurig gebruik van neusspray kan het neusslijmvlies doen dunner worden, wat schade kan veroorzaken en leiden tot een verstopte neus. Een vergelijkbaar effect kan optreden bij het gebruik van cocaïne of andere drugs via de neus, wat schade kan veroorzaken aan het tussenschot. Hormonale veranderingen, zoals tijdens zwangerschap of bij het ouder worden, kunnen ook leiden tot een verstopte neus, evenals de aanwezigheid van een poliep op het neusslijmvlies.²

Hoe voorkom je een verstopte neus?

Om een verstopte neus te voorkomen kun je zelf al makkelijk in actie komen. Zelf aan de slag? Lees hieronder de tips. 

• Vermijd inademen vervelende stoffen
  Vermijd zoveel mogelijk stoffen waardoor je prikkels in de neus kan krijgen. Stop met roken en meeroken, vermijd gebieden met veel uitlaatgassen en draag een mondmasker om jezelf te beschermen tijdens het werken met schoonmaakmiddelen of andere chemische stoffen.¹
• Beperk de symptomen van hooikoorts
  Wanneer je last hebt van hooikoorts kun je via de pollenradar jouw regio in de gaten houden en op die manier de heftigste pollenhoeveelheden vermijden. Ook kun je buiten een zonnebril dragen om ervoor te zorgen dat de pollen niet in je ogen komen, direct douchen nadat je buiten bent geweest en kan het helpen om vaseline rond je neusgaten te smeren zodat de pollen blijven hangen.¹ Meer tips en info over hooikoorts? Lees ons artikel over hooikoortssymptomen herkennen en behandelen
• Voorkom huisstofmijt
  Om huisstofmijt zoveel mogelijk te ontmoedigen, is het belangrijk om de vochtigheid in huis tot een minimum te beperken, aangezien huisstofmijt gedijt in vochtige omgevingen. Een voor de hand liggende stap is om stofophoping te verminderen door regelmatig schoon te maken en grondig te stofzuigen en af te nemen, zowel op stoffen meubels als op het bed. Daarnaast kan het helpen om oude materialen te verwijderen.¹
• Vermijd huisdieren
  Als je allergisch bent voor dierenhuidschilfers, is het wellicht verstandig om jezelf in bedwang te houden als het gaat om het aaien van de schattige kat of hond van je beste vriend. Kun je het echt niet weerstaan? Zorg er dan voor dat je na het aaien grondig je handen wast en bij thuiskomst je kleding in de was doet en een douche neemt. Het is echter teleurstellend dat hypoallergene huisdieren zoals Labradoodles of Siberische katten geen volledige bescherming bieden tegen allergieën. Hoewel deze gefokte huisdieren minder verharen, behouden ze toch huidschilfers en andere lichaamsvloeistoffen die allergische reacties kunnen veroorzaken.³
• Pas op met neusspray
  Bij het gebruik van neusspray is voorzichtigheid geboden, vooral bij varianten die xylometazoline bevatten. Deze stof doet de slijmvliezen in je neus slinken, waardoor je tijdelijk gemakkelijker kunt ademen en het lijkt alsof je verstopping verdwijnt. Echter, wanneer je stopt met de neusspray of als je deze te lang en intensief hebt gebruikt, zullen de slijmvliezen weer uitzetten. Dit kan leiden tot afhankelijkheid. Bovendien kan xylometazoline schade aan de slijmvliezen veroorzaken, wat op zijn beurt kan resulteren in langdurige zwelling.^4,1

Wat te doen tegen een verstopte neus?

Heb je een verstopping niet kunnen voorkomen en wil je zo snel mogelijk van je neusverstopping af? Probeer dan eens een van de volgende tips:

• Gebruik een neusspray zonder xylometazoline.
• Overweeg bij hooikoorts het gebruik van hooikoorts zelfzorg, zoals Jacob Hooy Tabletten of A. Vogel Oogdruppels.
• Spoel met zout: je maakt je eigen zoutspoeling makkelijk zelf met zout water met Himalayazout. Zo spoel je eenvoudig je neus en holtes. 
• Gebruik een essentiële olie. Natuurlijke essentiële oliën, zoals pepermunt, eucalyptus en tijm kunnen verlichting bieden bij een verstopte neus. Druppel wat eucalyptusolie op je zakdoek, maak een stoombad met pepermuntolie om boven te hangen of doe wat druppels tijmolie in je douche.
• Zorg dat je voldoende hydrateert om al het vocht af te drijven.
• Verhoog je weerstand met onze natuurlijke tips om je weerstand te verhogen.
• Ga langs de dokter wanneer de verstopte neus lang aan blijft houden of je wilt uitzoeken waar het door komt. Het zou namelijk kunnen dat je ergens allergisch voor bent.

Tot slot: niet verder kijken dan je neus lang is

Bij een verstopte neus is het vooral van belang om verdere irritatie te voorkomen en te vermijden dat je de slijmvliezen nog meer beschadigt. Je neus fungeert als een beschermende barrière tegen schadelijke stoffen en heeft een effectief afweermechanisme door zichzelf met slijm en haartjes te verstoppen. Als je hier te veel tegenin gaat, kan dit de situatie alleen maar verergeren.

Wees vriendelijk voor je neus en vertrouw op zijn natuurlijke reactie. Een verstopte neus is meestal een teken dat er iets aan de hand is, of het nu te maken heeft met externe factoren of een bacteriële aanval die moet worden bestreden. Vaak zal het probleem vanzelf weer verdwijnen. Het is raadzaam om een gezonde en actieve levensstijl te handhaven, omdat dit de kans op verkoudheid kan verminderen. Als je echter echt hinder ondervindt van een allergie, vernauwde neusgangen of een scheef tussenschot, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.