Een koortslip voorkomen en behandelen doe je zo

Het begint met een vervelend, tintelend gevoel en het eindigt met kleine blaasjes op en rond je lippen die vaak pas na een week genezen. Iedereen die al eens een koortslip heeft gehad, weet hoe lastig dat kan zijn. Een koortslip kan je stemming beïnvloeden en bovendien kan het ook voor een deuk in je zelfvertrouwen zorgen. Gelukkig zijn er genoeg tips om een koortslip te voorkomen en te behandelen.  

Laatste update: 10 november 2021.

Wat is de oorzaak van een koortslip? 

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (HSV), een virus dat van mens op mens kan worden overgedragen. Dat kan via huidcontact, maar ook door het aanraken van voorwerpen die geïnfecteerd zijn. Als je eenmaal het HSV-virus hebt opgelopen, verbergt het zich in de zenuwcellen, totdat het zichtbaar wordt als een koortslip. Bij sommigen gebeurt dat elke maand, terwijl bij anderen het verschijnen van een koortslip nooit of zelden gebeurt.

Wanneer en waarom wordt een koortslip geactiveerd? 

De triggers die een koortslip activeren, zijn afhankelijk van persoon tot persoon. Vermoeidheid en stress zijn veel voorkomende oorzaken van een koortslip, maar ook ziekte, infectie of koorts kunnen ervoor zorgen dat een koortslip opspeelt. Sommige vrouwen hebben (bijna) elke maand een koortslip door hun menstruatie. 

Over het algemeen slaat een koortslip toe als het immuunsysteem verzwakt is. Daarnaast kan ook de blootstelling aan (veel) zonlicht een trigger voor een koortslip zijn. Ook veranderingen in het voedingspatroon kunnen ervoor zorgen dat je een koortslip krijgt. 

Hoe kan je een koortslip behandelen? 

Een koortslip geneest meestal vanzelf binnen 7 tot 10 dagen, maar een week wachten kan heel lang lijken als je last hebt van een koortslip. Gelukkig zijn er verschillende manieren waarop je de symptomen kunt verlichten en ervoor kan zorgen dat de koortslip sneller geneest. Dit zijn onze tips voor een succesvolle koortslip behandeling:

• Raak de blaasjes niet aan. Omdat ze besmettelijk zijn, is het belangrijk om de koortslip niet aan te raken. Als je de blaasjes aanraakt met je handen of je tong, loop je het risico dat je de infectie verspreidt naar andere delen van je lippen. Raak ze enkel aan om een crème aan te brengen en was daarna je handen grondig met zeep. 
• Eet gezond en drink voldoende. Door een gezonde voeding en voldoende hydratatie kan je jouw immuunsysteem ondersteunen. 
• Antivirale crèmes. Bij de drogist of apotheek kan je antivirale koortslipcrème kopen zonder recept. Dit soort crèmes zijn het meest effectief bij een beginnende koortslip. Breng ze dus aan bij de eerste symptomen, wanneer je een tintelend gevoel waarneemt, maar nog geen blaasjes ziet. Maar als de blaasjes er al zijn, hebben antivirale crèmes nog maar weinig effect. Mensen die vaak last hebben van een koortslip, ervaren ook dat de werking van de crèmes vaak minder doeltreffend is naarmate ze meer en langer gebruikt worden.
• Antivirale tabletten. Bij een ernstige aanval kan je huisarts je antivirale tabletten speciaal tegen koortslip voorschrijven. 
• Niet-antivirale crèmes. Niet-antivirale crèmes met bijvoorbeeld lysine worden ook zonder recept verkocht en kunnen de irritatie of pijn verzachten. Ook natuurlijke, etherische oliën speciaal voor koortsblaasjes kunnen verlichting bieden. Het is echter onwaarschijnlijk dat ze het genezingsproces versnellen. Als de blaasjes al zichtbaar zijn, kun je een koortslippleister aanbrengen zodat je de genezende blaasjes niet kunt zien. Zinkzalf zorgt er  voor dat de blaasjes sneller indrogen. 

Kan je een koortslip voorkomen? 

Behandelingen van een koortslip kunnen ervoor zorgen dat de koortslip sneller geneest, maar ze zorgen er niet voor dat het virus verdwijnt en ook niet dat je geen koortslip meer krijgt. Als het herpes simplex virus in je lichaam zit, blijft het daar de rest van je leven. Maar je kunt er gelukkig wel voor zorgen dat een koortslip minder of zelfs helemaal niet meer opspeelt. Daarvoor zijn er verschillende technieken¹: 

• Leer jouw triggers voor een koortslip herkennen. Heb je een koortslip na een stressvolle periode? Of heb je er vaak last van na een dagje in de zon? Herken jouw triggers en neem preventieve maatregelen. Plan extra rustmomenten tijdens drukke periodes, smeer antivirale crème op stressvolle dagen of gebruik een lippenbalsem met SPF als je in de zon gaat.
• Zorg voor een sterk immuunsysteem. Versterk jouw immuunsysteem op natuurlijke wijze via een gezond en gevarieerd dieet en voldoende tijd voor beweging en ontspanning. Ook supplementen die je weerstand ondersteunen, kunnen een goede aanvulling zijn. 
• Besteed aandacht aan de balans tussen arginine en lysine. Zowel arginine als lysine zijn belangrijke aminozuren voor ons lichaam. Arginine wordt door herpesvirussen echter gebruikt om zich te vermenigvuldigen, terwijl het aminozuur lysine juist een remmende werking heeft. Door de inname van arginine en lysine in balans te houden, kan je gezond blijven én de kans op een koortslip verminderen. Voorbeelden van voedingsmiddelen die rijk zijn aan arginine zijn noten, zaden, volle granen, knoflook, chocolade, rozijnen en bosbessen. Vis, vlees, kaas, melk, ananas, mango, appels, peren en vijgen zijn dan weer voorbeelden van voedingsmiddelen die rijk zijn aan lysine. Ook het innemen van L-lysine supplementen kan helpen. Onderzoeken spreken van een dosering van 1000 mg per dag voor mensen die een normale hoeveelheid arginine via hun voeding binnenkrijgen². 

Tot slot

Een koortslip hebben is vervelend, maar verder meestal ongevaarlijk. Gelukkig zijn er ook voldoende manieren om het risico op een koortslip te beperken. Als je dan toch een koortslip krijgt, kan je er met de juiste zorg meestal ook iets sneller van genezen. Blijven jouw blaasjes ruim twee weken na jouw koortslip aanwezig? Dan is het wel goed om langs te gaan bij jouw huisarts.