Visolie: bijwerkingen, veiligheid en dosering
De kans is groot dat jij een pot of flesje visolie in de (koel)kast hebt staan. Visolie is een populair voedingssupplement vanwege de vele voordelen, voornamelijk door de omega 3-vetzuren EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). Deze vetzuren zijn belangrijk voor ons lichaam en spelen een rol in verschillende functies. Maar zoals bij veel supplementen zijn er ook nadelen en mogelijke bijwerkingen die je in overweging moet nemen. Zeker als je het voor een lange tijd gebruikt of in hoge doseringen.
In dit artikel laten we je de voordelen van visolie zien, de mogelijke bijwerkingen, nadelen voor het milieu en de mogelijke risico’s van vervuiling.
Wat zijn de voordelen van visolie?
Visolie bevat rijke hoeveelheden van de omega 3-vetzuren EPA en DHA. Deze vetzuren hebben de volgende voordelen:1,2,3
- DHA helpt om normaal te kunnen zien en ondersteunt de conditie van het oog bij een dagelijkse inname van 250 mg DHA.4,5
- DHA is een belangrijke bouwsteen voor de hersenen en helpt de hersenfunctie normaal te houden.6,7 Ook hier wordt het gunstige effect verkregen bij een dagelijkse inname van 250 mg DHA.
- DHA en EPA is goed voor de bloeddruk (bij een dagelijkse inname van 3 gram EPA en DHA en niet meer dan 5 gram aanvullende inname per dag) en het hart (bij een dagelijkse inname van 250 mg EPA en DHA) en voor het behoud van gezonde triglyceridengehalten in het bloed (bij een dagelijkse inname van 2 gram EPA en DHA en niet meer dan 5 gram aanvullende inname per dag).8,9
Deze vetzuren vind je in vette vis, zoals zalm, makreel en haring. Als je geen vis lust of te weinig vette vis eet, is een omega 3-supplement een optie. Hoewel visolie vele voordelen biedt, zijn er echter ook enkele nadelen en bijwerkingen die je niet over het hoofd kunt zien.
Lees hier meer over waar visolie goed voor is.
Visolie bijwerkingen: wat kun je verwachten?
Visolie wordt over het algemeen goed verdragen, maar bij sommige mensen kunnen er bijwerkingen optreden. Dit kan gebeuren als je visolie in grotere hoeveelheden inneemt.10,11,12
De meest voorkomende bijwerkingen van visolie zijn mild, maar kunnen soms vervelend zijn:
- Spijsverteringsproblemen. Wanneer je grotere hoeveelheden visolie inneemt, kunnen maagklachten zoals een opgeblazen gevoel, diarree, misselijkheid of een vissige smaak optreden. Dit gebeurt dus meestal bij hoge doseringen of wanneer visolie op een lege maag wordt ingenomen.10 In zulke gevallen kan het helpen om de dosis te verlagen of het supplement tijdens het eten in te nemen. Het kan ook helpen de visolie tijdens een maaltijd in te nemen of visoliecapsules te kiezen met een geur- of smaakmaskering.
- Visachtige nasmaak en oprispingen. Een veelvoorkomende klacht bij het gebruik van visoliecapsules is een vissige smaak of geur na inname.17 Dit komt vooral voor bij visolie die ranzig is geworden.
- Bloedingsrisico. Visolie heeft een bloedverdunnend effect, wat de kans op bloedingen kan verhogen. Gebruik je bijvoorbeeld bloedverdunners? Dan is het verstandig om eerst je arts te raadplegen en extra scherp te zijn op de aanbevolen dosering.11
- Verhoogde hartslag of onregelmatigheden. Er zijn mensen die visolie gebruiken en last hebben van een versnelde hartslag of andere hartgerelateerde problemen. Dit komt voornamelijk voor bij mensen met een bestaande hartaandoening.12
Deze bijwerkingen zijn meestal tijdelijk en verdwijnen vaak bij het aanpassen van de dosis. Het is belangrijk om je arts raad te plegen als je merkt dat de bijwerkingen aanhouden of verergeren.
Wat zijn andere nadelen van visolie?
Hoewel de meeste bijwerkingen van visolie mild zijn, kunnen er enkele nadelen zijn, vooral als je de supplementen langdurig gebruikt in te hoge doseringen. Er is ook bezorgdheid over de milieu-impact van visolieproductie.
- Milieu en overbevissing. De visolie-industrie heeft aanzienlijke milieu-impact, vooral vanwege de overbevissing en de belasting van oceanen door de visserij.18,19 De vraag naar visolie heeft geleid tot het afnemen van vispopulaties, wat schadelijk kan zijn voor onze ecosystemen.
- Verontreiniging van visolie. Een ander risico van visolie is de mogelijkheid van verontreinigingen. Visolieproducten kunnen sporen van zware metalen zoals kwik, PCB’s en dioxines bevatten. Deze schadelijke stoffen kunnen zich ophopen in je lichaam en schadelijk zijn voor de gezondheid op de lange termijn.13
Gelukkig zijn er alternatieven, zoals algenolie, die dezelfde omega 3-vetzuren biedt zonder de milieu-impact van de visserij.
Is visolie onzin?
Er zijn altijd mensen die zich afvragen of visolie daadwerkelijk zo'n verschil maakt voor de gezondheid. Met zoveel beschikbare supplementen en alternatieve behandelingen is het niet verwonderlijk dat er scepsis bestaat.
De wetenschap ondersteunt echter de voordelen van visolie, vooral voor mensen die geen vette vis eten.4-9 Omega 3-vetzuren zijn essentieel voor de gezondheid en de meeste mensen krijgen niet genoeg omega 3 binnen via hun voeding. Visolie is dus geen onzin, maar het is belangrijk om naar de zuiverheid te kijken en de juiste dosering te kiezen.
Hoeveel visolie mag je innemen?
De aanbevolen dagelijkse dosering van visolie varieert afhankelijk van je gezondheidstoestand. De Gezondheidsraad adviseert 200 mg gecombineerde EPA- en DHA-vetzuren per dag in te nemen voor volwassenen.14 Dit is vergelijkbaar met één keer per week vette vis eten.
Let op dat de dosering van visolie per merk kan verschillen. Het is dus altijd een goed idee om het etiket te controleren en advies in te winnen bij een arts of voedingsdeskundige. Overmatige inname kan de kans op bijwerkingen vergroten, dus het is belangrijk om de aanbevolen hoeveelheden niet te overschrijden.
Visolie en medicijnen: interacties en voorzichtigheid
Visolie kan een wisselwerking hebben met bepaalde medicijnen, vooral bloedverdunners. Gebruik je medicijnen die de bloedstolling beïnvloeden?15,16 Dan is het belangrijk om je visolie-inname goed af te stemmen en je arts te raadplegen voordat je met een supplement begint.
Tot slot: is visolie iets voor jou?
Visolie biedt vele gezondheidsvoordelen, zoals voor je hart, hersenen en ogen, maar het is niet zonder risico’s. De bijwerkingen van visolie zijn meestal mild, maar kunnen vervelend zijn bij hoge doseringen. Bovendien is het belangrijk om te overwegen wat de impact van visolie op het milieu is.
Als je weinig vis eet, kan visolie een waardevolle aanvulling zijn op je eetpatroon. Kies altijd voor een hoogwaardig supplement en overleg met je arts of voedingsdeskundige om de juiste dosering voor jouw situatie te bepalen.
- Shahidi, F., & Ambigaipalan, P. (2018). Omega-3 polyunsaturated fatty acids and their health benefits. Annual review of food science and technology, 9(1), 345-381. https://www.annualreviews.org/content/journals/10.1146/annurev-food-111317-095850
- Ruxton, C. H. S., Reed, S. C., Simpson, M. J. A., & Millington, K. J. (2004). The health benefits of omega‐3 polyunsaturated fatty acids: a review of the evidence. Journal of human nutrition and dietetics, 17(5), 449-459. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-277X.2004.00552.x
- Swanson, D., Block, R., & Mousa, S. A. (2012). Omega-3 fatty acids EPA and DHA: health benefits throughout life. Advances in nutrition, 3(1), 1-7.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2161831322009620
- Zhang, A. C., Singh, S., Craig, J. P., & Downie, L. E. (2020). Omega-3 fatty acids and eye health: Opinions and self-reported practice behaviors of optometrists in Australia and New Zealand. Nutrients, 12(4), 1179. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/4/1179
- Hodge, W., Barnes, D., Schachter, H. M., Pan, Y., Lowcock, E. C., Zhang, L., ... & Lewin, G. (2005). Effects of omega-3 fatty acids on eye health. Database of Abstracts of Reviews of Effects (DARE): Quality-assessed Reviews [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK71288/
- Innis, S. M. (2008). Dietary omega 3 fatty acids and the developing brain. Brain research, 1237, 35-43. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0006899308021033
- Dighriri, I. M., Alsubaie, A. M., Hakami, F. M., Hamithi, D. M., Alshekh, M. M., Khobrani, F. A., ... & Tawhari, M. Q. (2022). Effects of omega-3 polyunsaturated fatty acids on brain functions: a systematic review. Cureus, 14(10). https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9641984/
- Cabo, J., Alonso, R., & Mata, P. (2012). Omega-3 fatty acids and blood pressure. British Journal of Nutrition, 107(S2), S195-S200. https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-nutrition/article/omega3-fatty-acids-and-blood-pressure/C5B80492D2B8028AD8F95FFAAF5F44DF
- Colussi, G., Catena, C., Novello, M., Bertin, N., & Sechi, L. A. (2017). Impact of omega-3 polyunsaturated fatty acids on vascular function and blood pressure: Relevance for cardiovascular outcomes. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 27(3), 191-200. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0939475316301181
- Apotheek.nl. (n.d.). Omega-3 vetzuren: Wat zijn mogelijke bijwerkingen? Apotheek.nl. Geraadpleegd op 25 november 2024, van https://www.apotheek.nl/medicijnen/omega-3-vetzuren#wat-zijn-mogelijke-bijwerkingen
- Farmacotherapeutisch Kompas. (z.d.). Omega-3 vetzuren. Farmacotherapeutisch Kompas. Geraadpleegd op 25 november 2024, van https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/o/omega_3_vetzuren
- Lareb. (2023, oktober 27). Onregelmatige en snelle hartslag bij omega-3 vetzuren. Lareb. Geraadpleegd op 25 november 2024, van https://www.lareb.nl/news/onregelmatige-en-snelle-hartslag-bij-omega-3-vetzuren/
- Foran, S. E., Flood, J. G., & Lewandrowski, K. B. (2003). Measurement of mercury levels in concentrated over-the-counter fish oil preparations: is fish oil healthier than fish?. Archives of pathology & laboratory medicine, 127(12), 1603-1605. https://meridian.allenpress.com/aplm/article/127/12/1603/454616/Measurement-of-Mercury-Levels-in-Concentrated-Over
- Gezondheidsraad. (2015, november 4). Eicosapentaeenzuur en docosahexaeenzuur: Achtergronddocument bij Richtlijnen goede voeding 2015. Gezondheidsraad. Geraadpleegd op 25 november 2024, van https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2015/11/04/eicosapentaeenzuur-en-docosahexaeenzuur-achtergronddocument-bij-richtlijnen-goede-voeding-2015
- Buckley, M. S., Goff, A. D., & Knapp, W. E. (2004). Fish oil interaction with warfarin. Annals of Pharmacotherapy, 38(1), 50-53. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1345/aph.1D007
- Cleland, L. G., James, M. J., & Proudman, S. M. (2005). Fish oil: what the prescriber needs to know. Arthritis research & therapy, 8, 1-9. https://link.springer.com/article/10.1186/ar1876
- EFSA Panel on Biological Hazards (BIOHAZ). (2010). Scientific opinion on fish oil for human consumption. Food hygiene, including rancidity. EFSA Journal, 8(10), 1874. https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/j.efsa.2010.1874
- Mansfield, B. (2010). “Modern” industrial fisheries and the crisis of overfishing. In Global political ecology (pp. 98-113). Routledge. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203842249-13/modern-industrial-fisheries-crisis-overfishing-becky-mansfield
- Du, Y., Sun, J., & Zhang, G. (2021, October). The impact of overfishing on environmental resources and the evaluation of current policies and future guideline. In 2021 International Conference on Public Relations and Social Sciences (ICPRSS 2021) (pp. 1120-1124). Atlantis Press. https://www.atlantis-press.com/proceedings/icprss-21/125961790
.jpg)
