Cordyceps: een duister monster of een superfood met status?

Cordyceps: de meeste mensen krijgen kriebels bij het denken aan deze parasiterende paddenstoel. Als een mini-versie van Dr. Frankenstein creëert de cordyceps mushroom zijn eigen zombieslaven in de duistere krochten van de bergen. Hoewel deze paddenstoel in het oosten al ruim 2000 jaar wordt gezien als een keizerlijk middel, krijgt cordyceps in het westen vooral een podium door de griezelige game “Last of us”, die onlangs verfilmd werd in een HBO-serie. Wat ons betreft niet de waardering die dit mooie natuurproduct verdient, lees daarom snel verder om alle de voordelen te ontdekken die deze fungus ons lichaam en geest kan bieden.

Wat is cordyceps?

Cordyceps sinensis bestaat zoals andere paddenstoelen uit een groot, ondergronds netwerk: het mycelium. Normaal gesproken groeit hier het fruitlichaam, ofwel de paddenstoel uit. De cordyceps fungus werkt net even iets anders, waarbij de cordyceps een chemische stof uitstoot die bij kleine insecten zoals mieren, rupsen of spinnen naar binnendringt en de insect als het ware gehoorzaam maakt (hier komt het zombie-effect vandaan). De fungus neemt het lichaam vervolgens over, doodt het beestje van binnenuit en laat een paddenstoel uit de insect groeien.¹

Waar komt cordyceps vandaan?

Cordyceps sinensis is een mushroom die voornamelijk in China, Tibet, Japan, Korea en andere Oost-Aziatische gebieden voorkomt. De paddenstoel groeit van nature in moeilijk bereikbare gebieden, bijvoorbeeld in China op bergen van 3000 tot 5000 meter hoogte.¹ Chinezen noemen deze paddenstoel dan ook vaak de keizerlijke paddenstoel. Deze bijnaam heeft de schimmel overigens niet alleen te danken aan zijn hoogtes of het vermogen om controle te krijgen over kleinere insecten, maar vooral door de krachtige werking en vele mogelijke voordelen die de cordyceps met zich meebrengt.

Het gebruik van cordyceps

Vanuit het TCM (Traditional Chinese Medicine) wordt cordyceps al eeuwenlang getrokken in de thee. Dit is een hele mooie traditionele manier om van de werking van cordyceps te profiteren. Maak er een fijn ritueel van en neem hier de tijd voor, want de vruchtlichamen moeten ongeveer 15 minuten trekken. 

Ook kun je voor gemakkelijkere manieren gaan en poeder door de thee, smoothie of smoothie bowl mixen. Of verwerk het poeder in baksels. Een nog gemakkelijkere manier is om dagelijks een supplement of cordyceps capsule in te nemen.

Ook steeds populairder is om een extract of tinctuur van cordyceps fungus in te nemen. Omdat het geëxtracteerd is, kan de werking van de cordyceps op deze manier krachtiger zijn. Het druppelen onder de tong is niet alleen handig, maar zorgt ook voor een snellere opname.

Cordyceps als supplement

Omdat cordyceps erg gewild is, maar de soort steeds zeldzamer wordt en zelfs bedreigd is, zijn er verschillende (duurzame) manieren om cordyceps te verkrijgen: 

• Eén manier is om de gunstige eigenschappen voornamelijk uit het mycelium te oogsten. Dit kan in het wild, maar gebeurt in de praktijk vooral via eigen kweek.
• Een tweede manier is met rupsen. Via gekweekte rupsen wordt het proces in een gecontroleerde omgeving nagebootst.²
• Ook kunnen de cordyceps fruitlichamen (de paddenstoelen zelf) gecultiveerd worden door middel van het nabootsen van de leefomgeving. Hierdoor groeit de paddenstoel uit het mycelium op natuurlijke substraten in plaats vanuit rupsen. 

Voor de beste werking van de cordyceps en om optimaal van de voordelen te kunnen profiteren, is het voor de optie zonder rupsen belangrijk dat de substraten biologisch zijn en de klimaatomstandigheden overeenkomen met die uit het wild. Het nabootsen van de leefomgeving is ook een perfecte oplossing voor veganisten die cordyceps willen consumeren: omdat de cordyceps een parasiterende schimmel is, is deze van nature namelijk niet geheel veganistisch. Zo wordt in sommige supplementen zelfs een deel van het overgenomen insect verwerkt.

Grappig feitje: Veel mensen realiseren zich bij het zien van een cordyceps foto meestal niet dat ze naar een stuk uitgedroogde rups kijken. Zie jij het wel?

Wat is de werking van cordyceps?

Maar wat zijn alle mogelijke voordelen van cordyeps nu eigenlijk? Hier zijn ze allemaal op een rij:

• In China staat cordyceps bekend als energiewekker en in onze moderne wetenschap zijn hier ook steeds meer bewijzen van. Zo zou cordyceps je immuunsysteem kunnen versterken en prestatieverhogend kunnen werken door de positieve effecten op het inspanningsvermogen.³
• Ook staat de cordyceps bekend om zijn libido-invloeden en voordelen op het geheugen, wat vooral verklaard kan worden door de hoge aantallen antioxidanten die cordyceps bevat.⁴
• Daarnaast bevat cordyceps het stofje polysaccharide, wat een positieve werking zou kunnen hebben op het verlagen van de bloedsuikerspiegel. Ook zijn er steeds meer bewijzen waarom cordyceps goed zou kunnen werken tegen hart- en vaatziekten.⁵
• Een andere toepassing van de cordyceps fungus is bij mycotherapie. Dit is een alternatieve behandelwijze door middel van verschillende fungus, waaronder cordyceps sinensis.⁵

Belangrijk om weten is dat het onderzoek naar cordyceps nog in volle gang is en dat de voordelen nog verder onderzocht moeten worden. 

Cordyceps bijwerkingen

Er zijn weinig bijwerkingen bij het gebruik van cordyceps bekend. Wie er gevoelig voor is, kan mogelijk wel last krijgen van misselijkheid, diarree of buikpijn. Er is nog weinig bekend over de veiligheid en mogelijke bijwerkingen bij langdurig gebruik van cordyceps.

Tot slot

Cordyceps is een mysterieuze en speciale paddenstoelensoort die nog maar weinig voorkomt in het wild. Gelukkig kan de gekweekte variant goed als superfood gebruikt worden om zo de traditionele Oost-Aziatische kennis over gezondheid voort te zetten. Een breed inzetbare paddenstoel waar we met respect mee om moeten gaan.