🏷️ Alle aanbiedingen🔥 Matcha🌞 ZonbeschermingVitamines & SupplementenVitamines & SupplementenNieuw in vitamines & supplementenAfnamekitsAfnamekitsSOA testenVitaminetestUrinetestenSpeekseltestenDNA-LeefstijltestenDarmtestenBloedtestenVitaminesVitaminesMultivitaminesVitamine AVitamine BVitamine CVitamine DVitamine EVitamine KMineralenMineralenMagnesiumCalciumIjzerSeleniumZinkKaliumJodiumChroomSupplementenSupplementenL-lysineVisolie & OmegaCollageenCBD OlieProbioticaPrebioticaShilajitKelpPEA SupplementenMelatonineGroenlipmosselVezel SupplementenTeunisbloemolieCo-enzym Q10GabaInositol5-HTPGlucosamineL-theanineEnzymenAnti-OxidantenResveratrolHyaluronzuurMSMRode Gist RijstD-MannoseNACQuercetineSiliciumAcidophilusZeewierCitroenmelisseL-TryptofaanAloe Vera SupplementenPlanten & KruidenPlanten & KruidenArtisjokShatavariAshwagandhaBoswelliaAgnus CastusAcaiBacopaBerberineCranberryDuivelsklauwEchinaceaFenegriekGemberGinsengGinkgo BilobaGroene Koffie SupplementenGroene Thee SupplementenGuaranaKnoflookKurkumaMeidoornMacaMariadistelPaddenstoelenPassiebloemRhodiolaRode KlaverSaffraanSint JanskruidValeriaanVenkelSpeciaal voorSpeciaal voorWeerstandSpijsverteringHart & BloedvatenHoofd & HersenenKeel & NeusGewichtsbeheersingSpieren & GewrichtenHuid, Haar & NagelsSlaap & RustZenuwenSchildklierEnergieniveauManVrouw50+HuisdierenOogOorPollen in de luchtVitamines KindSuperfood SupplementenSuperfood SupplementenBijenpollenSpirulinaChlorellaRoyal JellyPropolisZelfzorgZelfzorgHooikoortsHoestdrankVerkoudheidPleistersTestenHolland & BarrettLucovitaalPhysalisA.VogelPurasanaOrthicaAOVBach BloesemJacob HooyArkopharma1+1 gratisSpecials25% korting15% kortingDubbele voordeelpunten20% korting51% korting2e product 50 kortingGlutenvrijSuikervrijZuivelvrijSojavrijMelkvrijParfumvrijVitamine COranjebloesemType 1Nieuwe productenNatuurlijke verzorgingNatuurlijke verzorgingNieuw in natuurlijke verzorgingGezichtsverzorgingGezichtsverzorgingDag- & nachtcrèmesGezichtscrèmeGezichtsreinigingGezichtsserumGezichtsmaskersGezichtsolieOogverzorgingExfoliantenMoisturizerPeelingsHaarverzorgingHaarverzorgingShampooConditionerHaarserumHaarstylingHaarmaskersHaarolieHaaruitval & haargroeiHoofdhuidverzorgingHaarverfHoofdluisBeschadigd haarCurly girl methodePure oliePure olieCastorolieAromatherapie & geurAromatherapie & geurGeurblokjesEssentiële olieAroma diffusersGeurkaarsenParfum olieGeurzakjesRoomsprayLichaamsverzorgingLichaamsverzorgingHuidolieBodylotion & bodybutterDeodorantLichaamsscrubZwangerschapScheren & ontharenBad & doucheBad & doucheDouchegelBadolieBruisballenBadschuimZeepBadzoutAleppo zeepBad & douche accessoiresMondverzorgingMondverzorgingLippenbalsemTandpastaMondwaterTandenborstelsKoortslipHand & nagelverzorgingHand & nagelverzorgingHandzeepHandcrèmeRelaxRelaxMassageOordopjesPittenkussensMake-upMake-upTeintWenkbrauwenOgenLippenHuidproblemenHuidproblemenPuistjesRosaceaStriaeCellulitisEczeemDroge hoofdhuidLittekensPsoriasisIngrediëntIngrediëntVitamine C verzorgingSalicylzuurBlack seed oilCollageenHyaluronzuurNiacinamideBakuchiolArnicaYlang ylangRetinol & vitamine ASlakkengelArganAloë veraShea butterDode zeezoutRozemarijnLavendelRozenbottelJojobaVitamine E verzorgingTea treeCalendulaCBD verzorgingKokos verzorgingRozenCharcoalEucalyptusHoning verzorgingGranaatappel verzorgingHennep verzorgingZonbeschermingZonbeschermingZonnebrandcrèmeBruiningsproductenZonnebrand gezichtZonnebrand baby & kindAftersunZonnebankproductenZonneallergieVoetverzorgingVoetverzorgingCompressiesokkenBamboe sokkenKalknagelVoetbadVoetcremeZweetvoetenEeltWrattenBaby verzorgingBaby verzorgingBabyshampooBabyolieHuis & vrije tijdHuis & vrije tijdAnti insectSpiritueelBoeken, kaarten en tijdschriftenIntimiteitIntimiteitConceptiecupsVibratorsMenstruatieMenstruatieInlegkruisjesTamponsMenstruatie-ondergoedMaandverbandMenstruatiecupsMannenMannenAftershaveDouchegel mannenShampoo mannenGezichtsverzorging voor mannenGezichtsreiniging mannenDeodorant mannenBaardverzorgingSolid barsRefillsAccessoiresDe TuinenDr. OrganicWeledaPhysalisDr. HauschkaJacob HooyHairwonderZarqaKneippNaturtint1+1 gratisDubbele voordeelpunten50% korting25% kortingApp specialGratis voucher20% kortingLaatste kansAlcoholvrijParfumvrijVrij van fluorideAloë VeraTea TreeVitamine EArganHyaluronzuurLavendelDode ZeezoutVitamine CCalendulaRoosNieuwe productenVoeding & DrankenVoeding & DrankenNieuw in voeding & drankenTheeTheeSeizoenstheeKruidentheeLosse theeGroene theeZwarte theeWitte theeDetox theeAfslanktheeNachtrusttheeCafeïnevrije theeChai theeVruchtentheeThee ei HoningHoningManuka honingBloemenhoningAcacia honingRauwe honingBiologische honingCrème honingVloeibare honingDrankenDrankenKokoswaterKoude drankenAppelazijnAloe vera drinksGroente- & VruchtensappenMelkvervangersKoffieShotsNoten, Zaden & Gedroogd fruitNoten, Zaden & Gedroogd fruitMixenNotenZaden & PittenGedroogd fruitSuperfood & Raw FoodsSuperfood & Raw FoodsSuperfood poedersAcerolaBoekweitCamu camuRauwe cacaoChiazaadHennepGoji bessenMatchaMoringaPompoenpittenTarwegrasBakkenBakkenSuiker, Zoetstoffen & SuikervervangersBakmelenZuiveringszout / Baking SodaKokenKokenCulinaire oliënAzijnGheeZoutKruiden & SpecerijenRijst, Pasta & GranenZuurkoolBouillonVleesvervangersOntbijtOntbijtOntbijtgranenCrackersGranolaHavermoutMuesliPannenkoekenmixBroodbelegJam & SpreadsJam & SpreadsNotenpastaSnacksSnacksCake & KoekChocoladeChips en ZoutjesRepenSnoepFruit- & GroentechipsGezonde snacksSpeciale voedingSpeciale voedingVeganGlutenvrijKoolhydraatarmKeto dieetSuikervrijVezelrijkLactosevrijFODMAP dieetDieetvoedingWaterfilters Waterfilters WaterfilterkanWaterfilterpatronenWaterfilterflesHolland & BarrettJacob HooyBiotonaYogi TeaPiramideSchärPurasanaDeliciousDe TuinenPukka33% korting2e product 50 korting1+1 gratis15% kortingDubbele voordeelpunten60% kortingLaatste kans2 euro kortingGlutenvrijSuikervrijZuivelvrijMelkvrijPalmolievrijSojavrijNotenvrijTarwevrijGoudsbloemKaneelMariadistelValeriaanVenkelYerba MatéNieuwe productenSportvoedingSportvoedingNieuw in sportvoedingProteineProteineWhey proteineCaseine proteineDieet eiwitPlantaardige eiwittenEiwitlimonadeWeight gainerCreatinePre-workoutSport supplementenSport supplementenAminozurenSportdrankenSportdrankenEnergiedrankenElektrolytenSportrepen en -gelsSportrepen en -gelsEnergierepenEiwitrepenEnergy gelsSport accessoiresSport accessoiresShakebekersWaterflessenSport verzorgingSportdoelSportdoelSpiermassa opbouwenEnergie & UithoudingsvermogenIdeale gewichtFit blijvenOptimum NutritionPrecision EngineeredHolland & BarrettPulsinPurasanaAmacxRe-LyteSTYRKRCellucorLucovitaal1+1 gratisDubbele voordeelpuntenSpecials2e product 50 korting60% korting2 euro korting33% korting55% kortingGlutenvrijSuikervrijZuivelvrijArnicaVitamine CNieuwe productenCadeaushopCadeaushopGeschenksetsGeschenksetsGeschenksets DamesDe TuinenDr. HauschkaBurt's BeesKneippNaïfNatura SibericaOr Tea?WeledaJack N' JillKoppenhol1+1 gratis10% kortingDubbele voordeelpuntenLaatste kans50% korting2+1 gratis25% kortingSpecialsAlcoholvrijParfumvrijGlutenvrijMelkvrijPalmolievrijSojavrijZuivelvrijCalendulaLavendelRozemarijnArganMacadamiaAbrikozenAmandelAvocadoBasilicumCollageenNieuwe productenNieuwe productenPopulairTrending1+1 gratisDubbele voordeelpunten33% korting50% korting25% kortingSpecials2e product 50 kortingApp special15% kortingGratis voucher20% kortingLaatste kans55% korting60% korting51% korting10% korting2+1 gratis3 voor €6,9930% korting65% korting2 euro korting2 voor 7 euroDoe de huidscanLeer meer over jouw doelGezondheidsdoelenAlle gezondheidsdoelenGemoedstoestandGewichtbeheersingImmuunsysteemDarmen & SpijsverteringNachtrustStressLibido manGeheugen & ConcentratieEnergieniveauHart & BloedvatenBotten & GewrichtenVruchtbaarheid vrouwOvergangZwangerschapBabySpierenAlgemene gezondheidVerzorgingsdoelenAlle verzorgingsdoelenHuidtypeHuidconditieHaaruitval & HaargroeiDroge hoofdhuidRimpelsVoetverzorgingZwangerschapBabySportdoelenAlle sportdoelenFit blijvenUithoudingsvermogenIdeale sportgewichtSpiermassa opbouwenVoeding & DiëtenShop op doelGezondheidsdoelenAlle gezondheidsdoelenGemoedstoestandGewichtbeheersingImmuunsysteemDarmen & SpijsverteringNachtrustStressLibido manGeheugen & ConcentratieEnergieniveauHart & BloedvatenBottenGewrichtenVruchtbaarheidOvergangZwangerschapBabySpierenAlgemene gezondheidAllergieen & IntolerantiesVerzorgingsdoelenAlle verzorgingsdoelenHaaruitval & HaargroeiHuidproblemenDroge huidDroge hoofdhuidRimpelsVoetverzorgingZwangerschapBabySportdoelenAlle sportdoelenFit blijvenUithoudingsvermogenIdeale gewichtSpiermassa opbouwenVoeding & DiëtenAlles voor voeding & dietenGlutenvrijVeganKoolhydraatarmKetoSuikervrijLactosevrijFODMAPVezelrijkOntdek de kracht van onze productenCollageenMagnesiumManukahoningZonbeschermingPaddenstoelenAromatherapieGezond snackenTheeVezelsAdvies & TestPersoonlijk adviesHealth & Happiness StudioAfnamekitsGezondheidsadviesAlle gezondheidsadviesTools & CalculatorsEnergieniveauNachtrustGemoedstoestandSupplementenVrouwManBotten & GewrichtenHormonenSpijsverteringCognitiefVerzorgingsadviesAlle verzorgingsadviesGezichtsverzorgingHaarverzorgingHuidverzorgingZonverzorgingVoetverzorgingHuidproblemenDIYVoedingsadviesAlle voedingsadviesPlanten & KruidenTheeDieetGewichtsbeheersingVitaminesMineralenSportadviesAlle sportadviesSportvoedingReceptenAlle receptenGlutenvrije receptenVegan receptenKoolhydraatarme receptenKeto receptenOntbijtreceptenGezonde tussendoortjesTopartikelenBereken eenvoudig jouw caloriebehoefteTips om je cortisol te verlagenOntdek de voordelen van ShilajitTips & advies bij een droge hoofdhuidSea moss: nieuwste trend of eeuwenoude voedingsstof?Hoeveel eiwitten heb je per dag nodig?
Overslaan naar inhoud

Borstvoeding geven aan je baby

-
Borstvoeding is een van de meest natuurlijke manieren om je baby te voeden, maar dat betekent niet dat het altijd vanzelf gaat. Het is een bijzondere ervaring die je kindje een gezonde start geeft, boordevol voedingsstoffen, antistoffen en troost. Bovendien helpt het jullie om een hechte band op te bouwen. Tegelijkertijd kan het ook pittig zijn: onzekerheid over of je baby genoeg binnenkrijgt, ongemakken bij het aanleggen of twijfels over wat je wel of niet mag eten of drinken.

Gelukkig sta je er niet alleen voor. In dit artikel vind je betrouwbare informatie én antwoorden op veelgestelde vragen. 

Melkproductie en melkafgifte: hoe werkt borstvoeding?

Borstvoeding draait om 2 belangrijke processen: het maken van melk en het afgeven ervan. De melkproductie begint tijdens de zwangerschap wanneer hormonale veranderingen, voornamelijk een stijging van progesteron, je borsten het signaal geven om zich voor te bereiden op het maken van melk. In de aanloop naar de geboorte kun je zelfs colostrum zien (waarover verder in dit artikel meer wordt uitgelegd).3 

Na de geboorte vindt er een grote verschuiving plaats. Met een daling van het progesterongehalte en een stijging van prolactine, cortisol en insuline, neemt de melkproductie toe.3

De eerste melk, colostrum genoemd, is een dikke, goudgele vloeistof vol essentiële voedingsstoffen die in kleine hoeveelheden voorziet in de borstvoedingsbehoeften van je pasgeboren kindje.4,16,17 Het zit ook vol antilichamen en helpt ook om het immuunsysteem van je baby op gang te brengen.

Hoewel je baby in het begin vaak wil drinken, soms zelfs elk uur, zal je lichaam al snel 'rijpe' melk gaan produceren en kan je baby de voedingen meer gaan spreiden.4 Dit gebeurt meestal 3 tot 4 dagen na de bevalling, hoewel er ook dingen zijn die dit kunnen vertragen en het eerder kan gebeuren als dit niet je eerste baby is. 

Melkproductie op gang brengen en behouden

Regelmatige, effectieve melkafname via borstvoeding of kolven is essentieel voor het op peil houden van de melkproductie. Borstvoeding stimuleert prolactine, wat helpt om de melkproductie op peil te houden.3

De eerste dagen en weken zijn bepalend voor het goed op gang brengen van je melkproductie, doordat de prolactinereceptoren in je borst geactiveerd worden. Dit legt de basis voor een goede melkproductie op de lange termijn.

Prolactinespiegels zijn ’s nachts wat hoger. Als je baby ’s nachts wil drinken, helpt dat vaak om je melkproductie goed op gang te houden.  

Hoe wordt de melk afgegeven?

Het afgeven van melk wordt aangedreven door oxytocine, een hormoon dat vrijkomt als je baby zuigt.3

Oxytocine zorgt ervoor dat kleine spiertjes rond de melkklieren samentrekken, waardoor de melk door de kanaaltjes en uit de tepel wordt geperst. Het is een natuurlijke cyclus waarin hormonen, de behoeften van je baby en jouw lichaam samenwerken.3 

Hoe voelt borstvoeding?

Wanneer je melk voor het eerst binnenkomt (of wanneer de melk van colostrum overgaat in rijpe melk), kunnen je borsten vol, warm en hard aanvoelen.5 Het kan zijn dat je een tintelend gevoel hebt tijdens het voeden, maar het kan ook zijn dat je helemaal niets voelt.4

Hoewel je borsten en tepels soms gevoelig of ongemakkelijk kunnen aanvoelen, hoeft borstvoeding niet pijnlijk te zijn. Als je je zorgen maakt over hoe borstvoeding aanvoelt, neem dan contact op met een lactatiedeskundige of een andere gekwalificeerde zorgverlener voor ondersteuning en begeleiding.

Aan de slag met borstvoeding

De eerste dagen van het geven van borstvoeding zijn een leerproces voor jou en je baby en ieders ervaring is anders.5 Maar hoe kun je een sterke borstvoedingsbasis leggen voor jou en je kleintje?

1. Huid-op-huidcontact

Eén ding dat kan helpen is huid-op-huidcontact na de geboorte. Het is bewezen dat het vasthouden van je baby op je huid na de geboorte het succes van de borstvoeding kan vergroten en de duur van de eerste voeding kan verlengen. Hierdoor krijgen jij en je baby een solide start van de borstvoeding.6

Het heeft ook andere voordelen, zoals het helpen reguleren van de lichaamstemperatuur, hartslag en ademhaling van je baby. 

2. De juiste houding voor jou en je baby

Het vinden van de juiste houding kan de ervaring voor zowel jou als je baby verbeteren.7

Er zijn veel verschillende borstvoedingshoudingen die je kunt proberen, waaronder:
  • Wiegligging
  • Kruiswiegligging
  • Voetbal- of rugbyhouding
  • Zijligging
  • Achteroverleunende houding
Sommige mensen vinden dat verschillende houdingen werken op verschillende dagen of op verschillende momenten van de dag. Sommige mensen vinden zelfs dat ze aan elke borst een andere houding moeten gebruiken. Dit is normaal. Baby's hebben meestal een voorkeursborst en vrouwen hebben vaak een borst die ze gemakkelijker vinden om de baby aan te leggen. Na verloop van tijd vinden jullie allebei je ritme!   

Hoe leg je je baby goed aan?

Goed aanleggen zorgt ervoor dat je baby makkelijk kan drinken en jij geen pijn krijgt. Met deze tips lukt het vaak sneller:7,8
  • Houd je baby dicht tegen je aan, met je tepel naar het neusje van je baby gericht.
  • Zorg ervoor dat de kin van je baby stevig tegen je borst aan ligt. Dit werkt als een trigger om je baby aan te moedigen zijn hoofd naar achteren te kantelen en zijn mond wijd te openen.
  • Als je de wijd geopende mond ziet, leid je je baby voorzichtig maar stevig naar je borst. De tong moet op de bodem van de mond liggen en de tepel moet de bovenkant van de achterkant van de mond raken.
  • Zorg ervoor dat de onderlip naar buiten is gedraaid of neutraal is.
  • Je moet je baby kunnen horen of zien slikken.
Met een goede aanhechting moet borstvoeding comfortabel aanvoelen, niet pijnlijk. In de eerste dagen en weken moeten je borsten zachter aanvoelen na het geven van borstvoeding. 

Hoe weet ik of mijn baby goed drinkt?

Let op deze geruststellende tekenen dat je baby goed voedt:9
  • Ze beginnen te drinken met snelle zuigbewegingen die overgaan in langzamere, diepere zuigbewegingen, met bolle (niet holle) wangen.
  • Je hoort misschien zacht slikken en ze zien er tijdens het voeden kalm en ontspannen uit.
  • Ze komen misschien uit zichzelf van de borst.
  • Je merkt misschien dat je borsten zachter aanvoelen na het voeden en je tepel moet er normaal uitzien. Niet afgeknepen, afgeplat of bleker van kleur.
Let erop dat je baby vanaf dag zes elke 24 uur minstens 6 zware, natte luiers heeft en minimaal 2 poepluiers ter grootte van een 2 euromunt. 

Je gezondheid en welzijn tijdens het geven van borstvoeding

Laten we eerlijk zijn, de zorg voor een pasgeboren baby kan uitputtend zijn. Probeer voor je eigen welzijn te zorgen en vraag om hulp als je dat nodig hebt. Zorg voor voedzame maaltijden, blijf gehydrateerd en neem zoveel mogelijk rust en zelfzorg.

Eenvoudige activiteiten zoals sporten en een frisse neus halen kunnen je stemming en zelfvertrouwen een boost geven.10 En een onrustige baby kan kalmeren als je hem meeneemt voor een wandeling in de kinderwagen of draagzak.    

Wat moet je eten en drinken als je borstvoeding geeft?

Een uitgebalanceerd dieet is essentieel om aan je voedingsbehoeften te voldoen. Voor iedereen, niet alleen tijdens het geven van borstvoeding.11
  • Eet een uitgebalanceerd dieet: neem fruit, groenten, volle granen en eiwitbronnen om aan je energie- en voedingsbehoeften te voldoen.11
  • Blijf gehydrateerd: wist je dat moedermelk voor 87% uit water bestaat? De EFSA beveelt aan dat moeders die borstvoeding geven 700 ml water per dag extra drinken. Drink daarom elke keer als je baby wil drinken zelf ook een glas water.12 

Moet je supplementen nemen als je borstvoeding geeft?

In principe kun je tijdens de borstvoedingsperiode voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgen via een gevarieerd en gezond voedingspatroon. Er is meestal geen aanvullende suppletie nodig voor jezelf, tenzij je arts of verloskundige anders adviseert.11

Voor bepaalde doelgroepen, zoals mensen met een donkere huid, gelden aparte adviezen rond vitamine D. Vraag je huisarts of apotheek om advies als je twijfelt of dit ook op jou van toepassing is.

Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben extra vitamine D nodig. Het wordt daarom aangeraden om vanaf de geboorte dagelijks 10 microgram vitamine D te geven. Je verloskundige of het consultatiebureau kan je adviseren over geschikte vitamine D-druppels voor baby’s.14 

Daarnaast wordt geadviseerd om baby’s die volledig borstvoeding krijgen vanaf de 8e dag tot en met week 12 (dus van 1 tot 13 weken oud) dagelijks 150 microgram vitamine K te geven. Meestal krijg je hier bij de geboorte al uitleg over van je zorgverlener. 

Vaak voorkomende problemen met borstvoeding en oplossingen

Hoewel het geven van borstvoeding een prachtige ervaring kan zijn, is het normaal dat je onderweg met enkele problemen te maken krijgt:15
  • Problemen met het aanleggen of vastklikken kunnen leiden tot pijnlijke en gebarsten tepels 
  • Problemen met de melkaanvoer 
  • Stuwing 
  • Verstopte melkkanalen of mastitis 
 Als je problemen ondervindt bij het geven van borstvoeding, neem dan contact op met je verloskundige, gynaecoloog of een lactatiedeskundige voor ondersteuning.15  

Tot slot: borstvoeding is een goede start voor je baby

Borstvoeding geeft je baby een sterke start en zorgt voor essentiële voedingsstoffen en antistoffen zolang jij borstvoeding geeft.1 Denk er bij het begin van je borstvoedingstraject je vertrouwen en handigheid groeien met de tijd en weet dat je altijd ondersteuning binnen handbereik hebt, van je huisarts, verloskundige of lactatiedeskundige.15 

Disclaimer: Het advies in dit artikel is alleen ter informatie en mag niet in de plaats komen van medische zorg. Raadpleeg je huisarts of zorgverlener voordat je supplementen, behandelingen of remedies probeert. Voedingssupplementen mogen niet worden gebruikt ter vervanging van een gevarieerde en evenwichtige voeding en een gezonde levensstijl.

Bronnen

  1. World Health Organization. Breastfeeding [Internet]. [geciteerd op 23 oktober 2024]. Verkregen van: https://www.who.int/health-topics/breastfeeding#tab=tab_1
  2. Bhutta, Z. A., Das, J. K., Rizvi, A., Gaffey, M. F., Walker, N., Horton, S., ... & Black, R. E. (2013). Evidence-based interventions for improvement of maternal and child nutrition: what can be done and at what cost?. The lancet, 382(9890), 452-477. https://www.thelancet.com/journals/a/article/PIIS0140-6736(13)60996-4/abstract
  3. Pillay J, Davis TJ. Physiology, lactation. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499981/
  4. Moraes, B. A., Strada, J. K. R., Gasparin, V. A., Espirito-Santo, L. C. D., Gouveia, H. G., & Gonçalves, A. D. C. (2021). Breastfeeding in the first six months of life for babies seen by Lactation Consulting. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 29, e3412. https://www.scielo.br/j/rlae/a/5CS4DJJb7J8j3mPSQHMMFWR/
  5. Larsen, J. S., Hall, E. O., & Aagaard, H. (2008). Shattered expectations: when mothers’ confidence in breastfeeding is undermined–a metasynthesis. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 22(4), 653-661. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1471-6712.2007.00572.x
  6. Karimi FZ, et al. The effect of mother-infant skin to skin contact on success and duration of first breastfeeding: A systematic review and meta-analysis. Taiwan J Obstet Gynecol. 2019;58(1):1–9. https://doi.org/10.1016/j.tjog.2018.11.002
  7. Ezeukwu, O. A., Ojukwu, C. P., Okemuo, A. J., Anih, C. F., Ikele, I. T., & Chukwu, S. C. (2020). Biomechanical analysis of the three recommended breastfeeding positions. Work, 66(1), 183-191. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.3233/WOR-203162
  8. Cadwell, K. (2007). Latching-on and suckling of the healthy term neonate: Breastfeeding assessment. Journal of midwifery & women's health, 52(6), 638-642. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1526952307003479
  9. Noonan, M. (2011). Breastfeeding: Is my baby getting enough milk?. British Journal of Midwifery, 19(2), 82-89. https://www.magonlinelibrary.com/doi/abs/10.12968/bjom.2011.19.2.82
  10. Barkin, J. L., & Wisner, K. L. (2013). The role of maternal self-care in new motherhood. Midwifery, 29(9), 1050-1055. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0266613812001817
  11. Gezondheidsraad. (2012). Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D. Gezondheidsraad. https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2012/09/26/evaluatie-van-de-voedingsnormen-voor-vitamine-d 
  12. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies. Scientific Opinion on Dietary Reference Values for Water. EFSA J. 2010;8:1459. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2010.1459
  13. Giglia, R. C. (2010). Alcohol and lactation: An updated systematic review. Nutrition & Dietetics, 67(4), 237-243. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1747-0080.2010.01469.x
  14. Verkaik-Kloosterman, J., Beukers, M. H., Jansen-van der Vliet, M., & Dekkers, A. L. M. (2013). Vitamine D inname van zuigelingen op basis van huidige voedselverrijking en suppletie-advies: Scenario-analyses (RIVM Briefrapport 350090015). Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/350090015.pdf
  15. ​ Amir, L. H. (2014). Managing common breastfeeding problems in the community. Bmj, 348. https://www.bmj.com/content/348/bmj.g2954.abstract
  16. Thuisarts.nl. (z.j.). Ik wil borstvoeding geven. https://www.thuisarts.nl/borstvoeding/ik-wil-borstvoeding-geven
  17. Ouders van Nu. (z.j.). Alles over borstvoeding. https://www.oudersvannu.nl/baby/alles-over-borstvoeding~8959090
 

Gerelateerde artikelen

Meld je aan voor 10% korting

Ontvang daarnaast exclusieve aanbiedingen en advies ter ondersteuning van je gezondheid, rechtstreeks in je mailbox